|
مشاهیر ایران و اسلام
|
||
ابوالحسن شهیدبن حسین جهودانکی بلخی . شاعر و متکلم و حکیم قرن چهارم هجری . او را با ابوبکر محمدبن زکریای رازی مناظراتی بوده و هر یک بر دیگر نقضی و ردی داشته است . شهید در خط نیز استاد بود و اشعار عربی هم میسرود.
وی از بلخ بچغانیان نزد ابوعلی محتاج رفت و از جمله ٔ ممدوحان اونصربن احمد سامانی و ابوعبداﷲ محمدبن احمد جیهانی را ذکر کرده اند.
از آنچه درباره وي نوشته شده است، چنين بر مي آيد که اغلب اوقات مشغول مطالعه و خواندن کتاب بوده است.
در جوامع الحکايات نقل شده است که: "شهيد شاعر روزي نشسته بود و کتابي ميخواند، جاهلي نزديک او آمد و سلام کرد و گفت: خواجه تنها نشسته اي؛ گفت اکنون تنها شدم که تو آمدي."
ابوسلیمان منطقی در صون الحکمهی خود نام او را آورده و کتاب تفضیل لذات النفس علی اللذات البدن را بدو نسبت داده و خلاصهی نظر شهید را درباره موضوع لذت و تقسیم آن به لذات جسمانی و لذات نفسانی بیان کرده است. شهید در کتاب خود لذات جسمانی را فزونی جوی و ناپایدار و لذت های نفسانی را مقرون به فضیلت روحانی و پایدار شمرده است. ابن ندیم در الفهرست به او تألیفهایی را نسبت داده و برای او و محمدبن زکریای رازی مناظرات مکتوب و ردیههایی را بر یکدیگر قائل شده است. ممکن است نظریه شهید درباره لذت نیز در حقیقت اظهار مخالفتی با رازی باشد که لذت را عبارت از «بازگشت جسم به حالت طبیعی» خود میدانست. شهید در خط نیز استاد بود چنان که فرخی در مدح ممدوح خود گفته است:
خط نویسد که بنشناسند از خط شهید
شعر گوید که بنشناسند از شعر جریر
منوچهری هم او را در کنار رودکی میستاید:
از حکیمان خراسان کو شهید و رودکی
بوشکور بلخی و بوالفتح بستی هکذی
خاقانی نیز میگوید:
گرچه بدهاست پیش از این در عرب و عجم روان
شعر شهید و رودکی،نظم لبید و بحتری
رودکی نیز او را بزرگ شمرده و در حساب خرد و دانش از هزاران تن بیشتر پنداشته و در مرثیه او گفته است:
کاروان شهید رفت از پیش
و آن ما رفته گیر و میاندیش
از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش
از شعر شهید حدود صد بیت بیشتر به ما نرسیده که از آن جمله چند بیتی به تازی میباشد . ولی همین مایه شعر نشان میدهد که سخنوری پرمایه و تنازک بین و ژرف اندیش و خیالگستر بوده است . سادگی بیان و قدرت دریافت و ژرف بینی که در مقام سنجش توانسته است او را در طراز استادان شاعران جهان بنشاند و همانگونه که نزد عنصری غزل رودکی گونه نیکو شمرده میشود نزد فرخی نیز غزلهای شهید نغز و جلوگر است .
شهید در نزد ادیبان و عالمان زمان خود از افاضل عهد محسوب میشد و شاعری یکی از چند فضیلت او بود. وی نصربن احمد سامانی و ابوعبدالله محمد بن احمد جیهانی وزیر را مدح کرده است.
شهید بلخی در سال ۳۲۵ ه. ق. درگذشت.
نمونه شعر :
عذر با همت تو بتوان خواست
پیش تو خامش و زبان کوتاه
همت شیر از آن بلندتر است
که دل آزار باشد از روباه .
*
به تیر از چشم نابینا سپیدی نقطه بردارد
که نه دیده بیازارد نه نابینا خبر دارد.
*
اگر غم را چو آتش دود بودی
جهان تاریک بودی جاودانه
در این گیتی سراسر گر بگردی
خردمندی نیابی شادمانه
*
دانش و خواسته است نرگس و گل
که به یک جای نشکفند به هم
هرکه را دانش است، خواسته نیست
و آن که را خواسته است دانش کم
*
مرا به جان تو سوگند و صعب سوگندی
که هرگز از تو نگردم نه بشنوم پندی
دهند پندم و من هیچ پند نپذیرم
که پند سود ندارد به جای سوگندی
شنیدهام که بهشت آن کسی تواند یافت
که آرزو برساند به آرزومندی
هزار کبک ندارد دل یکی شاهین
هزار بنده ندارد دل خداوندی
تو را اگر ملک چینیان بدیدی روی
نماز بردی و دنیار بر پراگندی
تو را اگر ملک هندوان بدیدی موی
سجود کردی و بتخانههاش برکندی
به منجنیق عذاب اندرم چو ابراهیم
به آتش حسراتم فگند خواهندی
تو را سلامت باد ای گل بهار و بهشت
که سوی قبله رویت نماز خوانندی
منابع
---------------------------------------
- لباب الالباب
- لغت فرس
- ترجمان البلاغه
- الفهرست
- رسائل رازی
- یتیمةالدهر
- معجم الادباء
- تاریخ ادبیات در ایران ج۱ ص
- پیشاهنگان شعر فارسی ص ۸
شمس الدین محمد کاتب بلخی از شاعرآن و ادیبان و خوشنویسان قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است . وی در غزل و قصیده مهارتی به سزا داشت و در خط و کتابت از استادان نامدار روزگار خویش بود. او معاصر سدید الدین محمد عوفی و از مداحان فخرالدین حسین عین الملک ، وزیر ناصرالدین قباجه از ملوک غفوریان مولتان و سند است.
شعری از او در مجموعه " اشعار " به شماره ۲۴۴۶ که در قرن یازدهم هجری جمع آوری شده ؛ در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نوشته شده است.
نمونه شعر :
ابیاتی از قصیده در مدح وزیر عین الملک
دُرّ دریای ملاحت صورت زیبای تو
اشکم اندر عشق خود همرنگ مرجان یافته
...
هر مدد کز لعل توست و معجز عیسی خرد
دائم از خاک در دستور کیهان یافته
صاحب جمشید رتبت فخر دنیا عین ملک
آنکه ملک از رای او تمکین و امکان یافته
*
منابع
-----------------------------------------
- لباب الالباب صص ۴۸۵ ، ۴۸۶.
- تذکره عرفات العاشقین ج ۵ صص ۳۳۲۰ ، ۳۳۲۲.
- فهرست نسخه های خطی كتابخانه مرکزی دانشگاه تهران ج.۹ ص
زندگینامه :
مولانا صاحب بلخی ، متخلص به شریفى. از شاعران قرن نهم هجری.
وى مردى دانشمند به شمار مىرفت و در زمان سلطان ابوسعید گورکانی مىزیست و مداح پادشاهان بدخشان و سادات ترمذ بود. وى قصیده و غزل را نیكو می سرود.
دولتشاه درباره ی او می نویسد :
" در فن شعر ماهر بود و در علم ادوار و موسیقی کامل و نادر، و در عملهای خود اشعار خود میانخانه ساخته است تا دلالت بر فضل او کند و از آن جمله عمل چهارگاه است که در میان مردم شهرت دارد و گویند جوکی میرزا در مجلس خود غیر از آن نمیگذاشت که قوالان چیز دیگر گویند و مطلع آن غزل که در عمل چهارگاه دارد.مطلع آن غزل که در عمل چهارگاه دارد، این است:
همچو صبح از مهر رویت میزدم دمهای سرد
تا رسم روزی به کویت دل بسی شبگیر کرد.
و قصیدهء مصنوع سلمان را جواب گفته و آنجا استعداد بسیار فهم میشود و در جواب قصیدهء دیگر خواجه سلمان این مطلع از اوست:
ز قامت تو به عالم قیامتی برخاست
قیامت است قدت گر بود قیامت راست.
و در غزلیات او این مطلع هم مشهور است:
تویی کان نمک ما شوربختان
خدا این داد ما را و ترا آن.
مخلص سخن آن است که مولانا از مردم رذل طمع میکرده و قوت طامعهء او برعکس طالعش بوده و از آنجهت در نظر عزیزان خوار مینموده. مزارش در نواحی بلخ است. "
شعرهای " صاحب شریفی بلخی در " تذکره شعرا " که در قرن سیزدهم هجری نوشته شده و به شماره ۲۴۳ در کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه تهران وجود دارد هم نوشته شده است. در "جُنگ اشعار " شماره ۱۰۰/۵ در کتابخانه شیخ علی خوانساری در تهران شعری از صاحب بلخی ثبت شده است.
نمونه شعر :
* در جواب قصیده ای از سلمان ساوجی سروده است :
ز قامت تو به عالم قیامتی برخاست
قیامتست قدت گر بود قیامت راست
*
بسکه سیل غمت از دیده دمادم گذرد
روز هجر تو مرا چون شب ماتم گذرد
مرهم ریش دلم را ز خدنگ مژه ساز
پیش از ان دم که مرا کار ز مرهم گذرد
آنکه در عالم سرمستی و رندی جاکرد
جای آنست که آن از همه عالم گذرد
مکن اندوه شریفی ز غم و غصه دهر
روزگاریست که بی غم نفسی کم گذرد
منابع
------------------------------------------------
- مجالس النفائس صص ۱۵ و ۱۶.
- تذکره الشعراء دولتشاه ص
- تذکره عرفات العاشقین ج ۴ صص ۲۰۹۶ ، ۲۰۹۷.
- تذکره روز روشن ص ۴۲۱.
- صبح گلشن ص ۲۲۳.
- الذریعه ج ۹ ص ۵۲۵.
- فرهنگ سخنوران ص ۵۳۵
- تاریخ نظم و نثر ص ۳۰۴.
- اثرآفرینان ج ۳ ص ۳۱۶.
- فهرست نسخه های خطی كتابخانه دانشكده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران. ج.۱ ص
- مجله نور علم. ج.دوره۲ش۴
زندگینامه:
آقاجان شیرازی فرزند سیف الله از خوشنویسان قرن دهم هجری است. خط نستعلیق را خوش می نوشت.
آثار :
۱. کتابت " شرح قصیده این عارض " نوشته عبدالرحمن جامی ، در جمادی الاول ۹۴۹ ه ق به خط نستعلیق که به شماره ۵۳۱۳/۱ کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود است.
۲. یک قطعه در مرقع سید احمد مشهدی به خط نستعلیق با رقم " آقاجان " در ۹۶۸ ه. ق. موجود در کتابخانه خزینه اوقاف استانبول.
*
منابع
------------------------------------------
- احوال و آثار خوشنویسان ج ۱ ص
فهرست اسامی و آثار خوشنویسان قرن دهم هجری قمری ص۹۱.
زندگینامه
سید اسعد شیخالاسلامی ، ملقب به پروفسور شیخالاسلامی نویسنده، محقق کُرد، استاد دانشگاه و مؤسس رشته فقه شافعی در دانشگاه تهران و طراح و بانی آزمون تعیین سطح علمی روحانیون اهل سنت بود.
وی در سال ۱۳۱۱ ه ش در سنندج به دنیا آمد . تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در سنندج به پایان رساند و برای ادامه تحصیل به تهران آمده و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی ثبت نام کرده و به اخذ درجه لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی نائل شد. در خلال همین ایام نزد پدر خود حاج سید محمد شیخ الاسلام کردستان به کسب علوم و معارف رایج در آن زمان پرداخت و به دریافت گواهی افتاء و تدریس از عالم فاضل مرحوم ملا محمود مفتی کردستان و مرحوم پدرشان نائل شد. در سال ۱۳۳۶ وارد دانشکده الهیات و معارف اسلامی شد و پس از دریافت درجه کارشناسی و موفقیت در کنکور مقطع دکتری در سال ۱۳۴۴ شمسی به اخذ درجه دکتری در رشته منقول سابق (فقه و مبانی حقوق اسلامی فعلی) کسب کرد.
از وی به عنوان یکی از مشاهیر کرد در تیر ماه ۱۳۹۸ درکنگره جهانی مشاهیر کرد تجلیل و تقدیر شد. به وی نشان نشان شهروند طلایی اعطا شد.
به پاس خدمات ارزشمند ایشان مراسم تکریمی به همت بنیاد نخبگان استان کردستان و با همکاری دانشگاه کردستان و داشنگاه تهران در سال 1397 با حضور جمعی از اساتید برجسته علوم قرآنی، دانشجویان و مستعدین برتر برای ایشان برگزار شد.
سید اسعد شیخالاسلامی روز چهارشنبه ۱۱ دی ماه ۱۳۹۸ ه. ش. در سن ۸۹ سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت.
*
منابع
---------------------------------------
- ویکی پدیا دانشنامه آزاد اینترنتی

شرعی شیرازی از شاعران قرن یازدهم هجری در حدود سال ۱۰۲۰ ه. ق. در شیراز زاده شد. در جوانی به هند رفت و چندی در شهرهای آنجا سیاحت کرد و مدتی در کشمیر ماند. سرانجام به سفر حج رفت و به زادگاه خود بازگشت .
وی از لحاظ قدرت شاعری در غزل و قصیده و مثنوی و رباعی و دیگر انواع شعر دست کمی از همعصران خود ندارد، فقط یک بدشانسی او را از صفحۀ تاریخ ادبیات فارسی در عصر صفویه حذف کرده است، و آن معاصر شدن با شاعران سرآمدی چون کلیم کاشانی، عرفی شیرازی و وحشی بافقی است.
عامل دیگر حضور کمرنگ شرعی شیرازی در تاریخ ادبیات ایران چهل سال اقامت در کشمیر و هند است که تقریباً عمر مفید خود را در آنجا سپری کرده است.
ارزش های هنری و شاعری شرعی شیرازی به گواهی اشعار او به ویژه غزلیات که در این مجموعه بالغ بر ۹۵۶ غزل است او را در حیث یک شاعر بزرگ و تمام قد قرار می دهد، از حیث کمی دیوان موجود با تعداد ۲۵۸ رباعی و مثنوی های اعجازالخیال ۴۳۰ بیت و مفتاح الفواید ۳۲۰ بیت و در تقلید از مثنوی های نظامی در مجموع با احتساب تعداد ابیات غزلیات اگر به طور میانگین ۷ بیت باشد، همۀ ابیات این دیوان بالغ بر ۸۴۷۴ بیت خواهد بود.
سبک شعر او مانند اغلب شاعران آن دوره سبک هندُ-اصفهانی بوده است.
سال درگذشت او معلوم نیست اما بر اساس شعرهای دیوان او روشن است که تا سال ۱۰۹۰ ه. ق زنده بوده
دیوان اشعار شرعی شیرازی در سال ۱۳۹۵ ه. ش. ، با تصحيح انتقادی: ناصر فاضلی توسط انتشارات فرهنگ صبا، در تهران و در 724 صفحه،با قطع: وزيری به چاپ رسیده است.
*
منابع
------------------------------------------
- " شرعی شیرازی و غزلیات او " : علی محمد پشت دار و ناصر فاضلی : پیام بهارستان ، ش ۱۶ ، تابستان ۱۳۹۱.
- سایت اینترنتی میراث مکتوب ۲۹ شهریور ۱۳۹۵.
محمد بن احمد بن ابی سهل سرخسی ملقب به " شمس الائمه " از بزرگان فقهای حنفی و اهل اجتهاد بود. با وجود این اهل مناظره در اصول بود. در خراسان رشد نمود در بخارا تحصیل کرد و سپس به دربار خاقانیان در اوزکاند آمد. او به سبب اختلافی که با خاقان داشت دو سال به حبس محکوم شد و در زندان محبوس گردید. او در همین ایام (در زندان) کتاب «المبسوط» را در فقه حنفی تالیف نمود. وی پس از آزادی به فرغانه رفت و بقیهی عمر خویش را در آنجا گذراند. و به سال ۴۹۰ هـ . ق درگذشت.
منابع
---------------------------------------------------------
- سیراعلام النبلاء
-
ابوالقاسم اسماعیل ابن حسن بن علی غازی بیهقی ، ملقب به شمس الائمة. از شاعران و ادیبان است. بیهقی در کتاب الوشاح آرد که : این اسماعیل به شمس بیهقی معروف است. وی فنون آداب را جامع و مفاتیح حکمت و فصل الخطاب را حائز بود. بمرو اقامت گزید و در آنجا توطن کرد. طریقه وی در فقه مستقیم و اکثر مصنفات او سلیم است.
کتاب ها :
۱. النقض الاستلام
۲. سپس الثرایا ، در معانی غریب حدیث
۳. کتاب فی اللغه
۴ کتاب فی الخلاف
نمونه شعر :
کُتّاب حضرتنا دامت سلامتهم
یهیئون من الالقاب اسبابا
و ینصبون من الاطماع الویةً
و یفتحون من الالقاب ابوابا
و یبخلون بما جاد الکریم به
و ینفقون علی الاقوام القابا
تجشأوا فی نوادیهم بلاشبع
کأنهم اکلوا الحتیت و الربا ( ؟ ).
و این معنی را از گفته خوارزمی :
قل الدراهم فی کیسی ( ؟ ) خلیفتنا
فصارینفق فی الاقوام القابا
گرفته است.
منابع
---------------------------------------------------------
- معجم الادبا چ مارگلیوث ج 2 صص 261-262 .
- لغت نامه دهخدا ج ۲ ص ۲۴۸۸
زندگینامه :
دکتر شرفالدین خراسانی ملقب به شرف مترجم و پژوهشگر فلسفه و از استادان برجسته فلسفه یونانی در ایران ؛ در روز ۱۲ اسفند ۱۳۰۶ ه. ش. در همدان به دنیا آمد.
شرف دکترای فلسفه خود را در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی از دانشگاه کمبریج اخذ کرد و در آنجا به تدریس ادبیات فارسی و فلسفه پرداخت. حوالی سال ۱۳۴۳ به ایران بازگشت و در دانشگاه ملی (شهید بهشتی بعدی) به تدریس پرداخت. دو سال بعد گروه فلسفه دانشگاه ملی را بنیاد نهاد و از سال ۱۳۴۶ تا بهمن ۱۳۵۷ مدیر این گروه بود.
پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ زندانی شد. در خلال سه سال زندانی بودنش به روشنفکران زندانی اساطیر یونان میآموخت. شرف اولین کسی بود که به گونهای تفصیلی و مدون در زبان فارسی به فیلسوفان پیش از سقراط پرداخت. حاصل تلاش او کتابی به نام نخستین فیلسوفان یونان نام گرفت که یکی از معتبرترین آثار موجود در این زمینه به زبان فارسی بهشمار میرود. آثار فلسفی و ترجمههای بزرگی از او به یادگار ماندهاست؛ از جمله ترجمه متافیزیک ارسطو که آن را مستقیماً از زبان یونانی باستان ترجمه کرد. مهمترین جنبهٔ مطالعات فلسفی او که خود ریشه در باورمندی راسخ او به کارل مارکس دارد، توجه ویژهاش به برآمدن و شکلگیری هر فلسفه، بر بنیادهای اقتصادی-اجتماعی دوران مورد بررسی است و بر این بنیاد است که در پژوهشهای فلسفی او، همواره طرحی از تاریخ دوران مورد مطالعه، بر بررسی فلسفهٔ آن دوران پیشی مییابد. خصلت دیگرِ مطالعات او، بیان مصطلحات اصلی و بنیادین هر فلسفه، در زبان اصلی خودش بود.
او در سالهای بعد از انقلاب فرهنگی ، از تدریس در دانشگاه منع شد. البته گویا اولیای امور در سالهای بعد به دلجویی از او پرداخته بودند، ولی شرف در آن سالها بازنشسته شده بود و با عنوان عضو شورای عالی علمی، در مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی ، به کار مشغول شده بود. وی در روز ۱۲ اسفند ۱۳۸۲ ه. ش. در اثر حمله قلبی در تنهایی از دنیا رفت و جنازهٔ او را دوستان، چند روز پس از مرگ، در خانهاش پیدا کردند.
وی در سال ۱۳۴۹ کتاب شعر «واژهها» را منتشر کرد که در همان سال برنده جایزه شد. «پژواک» در سال ۱۳۳۷ و «متافیزیک عشق و مجموعه اشعار» در سال ۱۳۸۰ هم حاصل تلاشهای دیگر شرف در عرصه شاعری پارسی بودند.
کتاب ها :
منابع
-------------------------------
- ویکی پدیا دانشنامه آزاد اینترنتی
محمدعلی حافظ الکتب معروف به محمدعلی شیرازی، شاعر و ترانهسرای معاصر متولد ۲۷ اسفند ۱۳۱۹ ه. ش. در شیراز بود.
او ترانههای بسیاری خلق کرده است که از جمله آنها به ترانههای «روزی تو خواهی» با صدای محمد اصفهانی، «زیر آسمان شهر» با صدای امیر تاجیک و «وقف پرندهها» با صدای قاسم افشار میتوان اشاره کرد.
او ترانه سرای بسیاری از خوانندگان قبل از انقلاب ازجمله قطعه مشهور فیلم سلطان قلبها هم بود.
وی حدود یک ماهی بود که دچار مشکلات حاد ریوی شده بود؛ البته او سالها بود که مشکل ریوی داشت و با کمک دستگاه اکسیژن تنفس میکرد اما یک ماه اخیر دچار مشکل حاد تنفسی بود و در نهایت در بخش آیسییو بیمارستان محب مهر تهران بستری شد و روز جمعه، ۲۵ آذرماه ۱۴۰۱ ه. ش. بر اثر ایست قلبی از دنیا رفت.
منابع
------------------------------------
- سایت اینترانتی انتخاب : ۲۶ آذر ۱۴۰۱.
ابراهیم شفیعی حسن آبادی
در چهارم اذرماه ۱۳۵۵ ه. ش. در یکی از محله های قدیمی شهر ری در خانواده ای که اصالتاً از روستای حسن آباد جرقویه اصفهان بوده اند ، متولد شد.
در سال ۱۳۷۴ ه. ش. با انجمن ادبی بیدل به ریاست آقای رحیم نظریان در خانه ی فرهنگ رازی در شهرری آشنا شد و این آشنایی موجب دیدار با جمعی از شاعران مطرح کشور گردید.
این سعر از اوست.
در به روی آرزو وا می کنم
مثل رود اهنگ دریا می کنم
چون نسیمی آشنای ساحلم
آبها را خوب معنا می کنم
موج در چشمم طنین افکنده است
با تلاطم ها مدارا می کنم
زورقی سرگشته هستم سال ها
ساحل دل را تمنا می کنم
آسمان از حال من دلگیر شد
ابر گریان را تماشا می کنم
از زمین و از زمان دلخسته ام
هستی ام را نیز حاشا میکنم
منابع
--------------------------------
- وبلاگ حسن آباد

زندگینامه
ابراهیم دده بن صالح مغلوی معروف به " شاهدی دده " و متخلص به " شاهدی " از شاعران پارسی گوی قرن دهم هجری است. وی در سال 875 ه. ق. به دنیا آمد.
بیشترین گزارش از زندگی او مطالبی است که خودش در کتاب "گلشن اسرار" بیان کرده است. پدرش "خدایی صالح" که در ایران تحصیل کرده و به زبان فارسی مسلط بود، زعامت زاویه "سیدکمال" را در شهر مغله بر عهده داشت. وی زبان فارسی را نزد پدر فرا گرفت و در ده سالگی پدر خود را از دست داد و به وصیت او، شاگرد یک صوفی ابریشم فروش شد،اما این کار را دوست نداشت و مشتاق تحصیل بود. ابراهیم در اوان جوانی برای تحصیل به استانبول رفت و وارد مدرسه "فاتح" آن شهر و سپس مدرسه "ییلدرم خان"ِ بورسا یا بروسه شد. بعد از مدتی، تحصیل را رها کرد و به زادگاه خود بازگشت. در مغله به "شیخ بدرالدین"، از خلفای شیخ وفا و از مشایخ طریقت زینیه، انتساب جست و نزد او تفسیر خواند. به نوشته "اونگورن"، شاهدی در مغله در دو زاویه به تبلیغ طریقت "مولوی" پرداخته است، یکی زاویه "سید کمال" و دیگری زاویه "شمس الدین". بعد از او نیز در یکی از آنها پسرش "شهودی" و در دیگری فردی با نام "سیدقاسم" فعالیت داشتند
شاهدی در 24 سالگی به همراه شخصی از مولویان به نام "فنایی" به "لاذقیه" که بعدها "دنیزلی" نام گرفت، رفت و در آنجا دست ارادت به "فانی دده"، شیخ مولوی خانه آنجا، داد. بعد از آن مرید "پاشا چلبی"، از نوادگان "مولانا"، شد و به قره حصار رفت و تدریس پسر او، "امیر عادل"، را برعهده گرفت. بعد از سفری به مغله برای دیدار مادر، به همراه فردی ایرانی، که او را "بابا عجم" می نامید، در "کوتاهیه" به خدمت دیوان "محمد چلبی" رسید و آنچه را که سالها به دنبالش بود نزد او یافت و شیفته و مرید وی گشت. ظاهراً بعد از مرگ "چلبی"، شاهدی به مغله برگشت و شیخ مولوی خانه آنجا شد و تا پایان عمر در همان شهر به سر برد. "اولیا چلبی" در سیاحتنامه خود از مدرسه شاهدی در مغله خبر داده که در سال 951 تأسیس شده بوده است و در زمان وی بیش از هزار کودک در آن مشغول به تحصیل بوده اند
در منابع از دو پسر شاهدی سخن رفته است: یکی "حسام الدین افندی" که منظومه ای در بیان قواعد زبان فارسی و کتابی به نام "غرر القواعد" در دستور زبان عربی دارد. دیگری "شهودی" که بیش از چهل سال زعامت مولوی خانه مغله را بر عهده داشت. به نظر "ثاقب دده"، مزار منسوب به شاهدی در مغله قبر "شهودی" است
شاهدی در سال 957، بعد از آنکه فرزندش "شهودی" را خلیفه خود کرد و روانه مغله ساخت، در "قره حصار" درگذشت و در همانجا دفن شد.
کتاب ها
1- تحفه شاهدی لغتنامه منظوم فارسی ـ ترکی، که شاهدی آن را در سال 921 به تقلید از "تحفه حسام" و با هدف فهم صحیح مثنوی مولوی سروده است. این اثر به زبانهای عربی و رومی ترجمه و شرحهای بسیاری بر آن نوشته شده است.
2- گلشن توحید منظومه ای به فارسی در شرح مثنوی بوده که شاهدی در این منظومه از هر دفتر مثنوی صد بیت انتخاب کرده و هر بیت را با پنج بیت از خود شرح و تفسیر کرده است.
3- گلشن وحدت منظومه ای به ترکی در 457 و به قولی در 491 بیت، به طرز و وزن مثنوی و متأثر از"منطق الطیر" اثر "عطار" و "گلشن راز" اثر "شبستری". شاهدی در مقدمه فارسی اثر بیان داشته، همانطور که "عطار" در "منطق الطیر"، سیمرغ را به مکالمه با دیگر مرغان واداشت و مقصود او بیان حقیقت بود، من نیز در این کتاب رشته سخن را به زلف، رخ، ریش، خال، چشم، ابرو و دهان داده ام.
4- گلشن اسرار منظومه ای فارسی که بزرگترین و با ارزشترین اثر شاهدی به شمار می رفته و حاوی شرح احوال او و پدرش، همچنین ویژگیهای دیوانه "محمد چلبی" و پاره ای از خصوصیات مولویه است. گلشن اسرار به سبب بیان رفتارهای خارج از شریعت مولویانِ شاخه شمسیه، همچون باده خواری و استعمال افیون، از سوی مولویان امحا شده و یا مخفی نگه داشته شده. از این رو، نسخ اندکی از آن باقی است. "نوری شیمشکلر" آن را به عنوان رساله دکتری تصحیح کرده است.
5- دیوان ترکی دربر دارنده بیش از یکصد سروده صوفیانه شاهدی است. "مصطفی چیپان" آن را به عنوان رساله دوره کارشناسی تصحیح کرده است. سروده های شاهدی به لحاظ عروض و قافیه مشکل چندانی ندارند، اما ازحیث صور خیال جز تقلیدی از گذشتگان نیستند. به نظر "گولپینارلی"، شاهدی در ساختن شعر ترکی موفقتر و در زبان فارسی ناتوان بوده است. .
6- مثنوي گلشن توحيد، شرح ششصد بيت از مفردات مثنوي است، كه ابراهيم بن صالح مغلوي معروف به "شاهدي دده" در سال 940 ه. ق. آن را به رشته تحرير كشيده و به نظم درآورده است. تأثیر "جزیره مثنوی" اثر "یوسف سینه چاک" آشکارا در آن دیده می شود.
از آنجا كه شاهدي به مولانا و آثار او علاقه ا ي وافر داشته است، ابياتي را از دفاتر ششگانه مثنوي، از هر دفتر صد بيت، برگزيده و به شرح آنها پرداخته و هر بيت از اين اشعار را با پنج بيت از خود شرح داده، بين آنها پيوستگي و ارتباط معنايي ايجاد كرده, و اين كار را به گونه اي انجام داده است كه خواننده نمي تواند كلام مولانا را از سخن شاهدي تشخيص دهد. این کتاب یک بار در سال 1373 ه. ش. در ایران و اخیرا در افغانستان به چاپ رسیده است.
منابع
--------------------------------------------------
دانشنامه جهان اسلام
زندگینامه
مولانا شهابی هروی معروف به " شهابی معمایی " از شاعران ماهر قرن دهم هجری است. در فنون و صنایع ادبی به ویژه در فن معما استاد بود و غزل را نیکو می سرود. وی " رساله در معما " نوشته است. سایر اطلاعات از زندگی او به دست نیامد.
نمونه شعر
جفا و جور تو کم شد مگر شدی آگه
که منم به جور و جفا نیز خوشدلم چون تو
منابع
-----------------------------------------------------
- تذکره تحفه سامی ص 229 .
شهاب الدین احمد بن موید نسفی سمرقندی از شاعران اواخر قرن ششم و مداح ابوالمظفر رکن الدین قلج طمقاج خان مسعود از شاهان خانیه بوده است.از احوال او اطلاع کافی در دست نیست. وی معاصر سوزنی شاعر بوده و او را هجو کرده است.
منابع
---------------------------------------------------------
- فرهنگ ادبیات فارسی ص 307

استاد «شحات محمد انور» قارى مشهور قرآن مجید در روز يكم ژوئيه سال ۱۹۵۰ ميلادى ؟ 1329 ه. ش. در روستاى «كفرالوزير» كه مركزى دور افتاده در استان قهليه مصر است در خانوادهای كم جمعيت متولد شد. بيش از سه ماه از ولادت او نگذشته بود كه پدرش را از دست داد
شحات محمد انور به همراه مادر خود براى اقامت در منزل پدربزرگ مادريش رهسپار شد تا با دائىهاى خود زندگى كند چرا كه دائى او وى را همچون پسر خود دوست میداشت و بهترين امانتدار او بود و او را به يادگيرى و حفظ قرآن تشويق كرد.
وی به واسطه دائىاش از محضر استاد «حلمى محمد مصطفى» در حفظ قرآن كريم مستفيض شد و در سن هشت سالگی حافظ كل قرآن شد و وقتى به سن ۱۰ سالگى رسيد دائىاش او را به يكى از روستاهاى مجاور (كفرالمقام ) برد تا تجويد قرآن را به دست مرحوم استاد «سيد احمد فرارحى» فرا گيرد چرا كه استعدادى كه او را شايسته مىساخت تا يكى از مشهورترين قاريان مصر بلكه همه جهان باشد را در خود داشت.
استاد شحات محمد انور درباره خاطرات ايام كودكى خود اينگونه سخن میگويد: «در آن دوره من با حفظ كردن قرآن كريم سعادتى وصف ناشدنى يافتم، مخصوصاً پس از اتمام حفظ قرآن و در اثناء يادگيرى تجويد آن، به خاطر اينكه صداى زيبائى داشتم و اداءِ لحن من شبيه اداء قاريان بزرگ بود بر هم دورهاىهايم پيشى گرفته و در ميان آنان به استاد كوچك شناخته شدم و اين موضوع آنها را خشنود مىكرد، هم كلاسىهايم در مكتب به دنبال فرصت بودند كه استاد مشغول كارى شود تا از من بخواهند كه با تجويد، آيات قرآن را برايشان بخوانم و چنان مرا تشويق مىكردند كه گویى من قارى بزرگى هستم».
استاد شحات محمد انور ادامه میدهد: تشويقهای اطرافيانم راه و هدفم را در حالى كه طفلِ خردسالى بودم مشخص كرد و باعث شد كه من هر راه و هر وسيله اى را كه به واسطه آن از قرآن كريم متمكّن میشم را جستجو كنم كه از دستم نرود، به خصوص پس از آن كه به دوران جوانی رسيدم و بعد از وفات دائىام كه سرپرستى خانواده را به عهده داشت، من بايد به خود و مادر و پدربزرگم تكيه میكردم، هرگاه مىشنيدم يكى از بزرگان فوت كرده است و از يكى از مشاهير قُرّاء براى احياء مجلس عزا دعوت بهعمل آمده من در حالی كه طفل ۱۲ الى ۱۵ سالهاى بودم به مكان عزا مىرفتم تا به قرآن گوش فرا دهم و از قارى چيزى ياد بگيرم و در فضاى آن مناسبت قرار بگيرم تا اين كه اگر به چنين مجلسى دعوت شدم مثل همين مشاهير باشم».
اساتيدی مانند «جوده ابوالسعود»، «سعيد عبدالصمد الزناتى» و «حمدى زامل» از جمله قاريانی بودند با حضورشان در محافل قرآنی منطقهای كه استاد شحات محمد انور نيز در آنجا حضور داشت گرمی خاصی را به اين محافل بخشيدند، ولى حقيقت امر اين بود كه استعداد اين جوان مستعد ناگهان درخشيد و در آن ميان او را منحصر به فرد كرد و به مقامى انكار ناشدنى رسيد و با وجود اينكه از سن كمی نيز برخوردار بود مانند يك قارى بزرگ كه تمامى سر انگشتان به سوی او نشانه رفته است، درخشيد و اينها همه قبل از ۲۰ سالگى استاد شحات انور بود.
چنين جوانی كه به طور مرتب میدرخشيد و قرآن كريم از حنجره او مانند آب جاری در آبراه جريان داشت و شهرت او بر سن او بسيار سبقت گرفته بود آن قدر شايسته بود كه رييس مركز شهر «ميت غمر» دعوتنامهای برای او بفرستد و او را به يكی از مناسبتهای دينی كه مرحوم دكتر «كامل البوهی» اولين رييس راديو در آن حضور داشت، فرا بخواند.
صوت زيبای مرحوم شحات انور باعث شد تا شهرت او در سراسر جهان گسترش يابد و هيچ قارّهای از دنيا نبود مگر اينكه مرحوم شحات انور در ماه مبارك رمضان و در بين سالهای ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ ميلادی به آنها مسافرت كند.
وی بارها از طرف وزارت اوقاف مصر و بسياری از وقتها به دعوتهای خصوصیِ ميليونها نفر از دوستداران قرآن كريم در خارج از مصر در لندن، لوسآنجلس، آرژانتين، اسپانيا، فرانسه، برزيل، كشورهای حاشيه خليج فارس، نيجريه، زَئير، كامرون و بسياری از دولتهای آسيائی مخصوصاً ايران سفر كرد و به قول خودش در همه اين مسافرتها جُز رضای خداوند و بهروزی مسلمين نيت ديگری نداشت.
شحات محمد انور سه فرزند پسر و شش فرزند دختر دارد و همگی آنها از جمله حافظان كل قرآن كريم به شمار میروند كه «انور شحات محمد انور» و «محمود شحات محمد انور» بارها به جمهوری اسلامی ايران سفر كرده و به تلاوت قرآن پرداختهاند.
«انور شحات محمد انور» از فرزندان استاد شحات نيز از قاريان جوان و نامی است كه در مسابقات بينالمللی قرآن عربستان، در سال ۱۳۸۰ رتبه نخست را به خود اختصاص داد، او بارها از سوی دارالقرآن نيروی مقاومت بسيج و نيروی انتظامی، سازمان اوقاف و امور خيريه و شبكه قرآن سيما، برای تلاوت در ماه رمضان به ايران دعوت شده و در اكثر استانهای كشور به اجرای برنامه پرداخته است.
انور شحات همچنين در ارديبهشتماه ۱۳۸۷ در سیامين دوره مسابقات سراسری قرآن كريم سازمان اوقاف و امور خيريه كه در سنندج برگزار شد حضور يافت و در مراسم بزرگداشت پدرش شركت كرد، وی پدر را بهترين اسوه و الگوی خود میداند و معتقد است كه هيچگاه نمیتواند جای پدرش را در محافل قرآنی پر كند.
استاد شحات محمدانور چهار سال به دليل نوعی بيماری كبدی در محافل قرآنی تلاوت نمیكرد و مدتی در بيمارستان خاتمالانبيا(ص) تهران برای مداوا تحت نظر بود و سرانجام در ۲۳ دیماه سال ۱۳۸۶ هجری ه. ش.جان به جانآفرين تسليم كرد.
منابع
------------------------------------
- سایت اینترنتی جهاد دانشگاهی
علی بابا فرزند میرزا محمد شبیه ساز شیرازی از خوشنویسان قرن سیزدهم هجری است. او خط نستعلیق را خوش می نوشت. وی نسخه ای از دیوان میرزا تقی علی آبادی را به خط نستعلیق در سال 1258 ه. ق. خوش کتابت کرده که در کتابخانه ملی ایران موجود است.همچنین او نسخه ای از مثنوی معنوی را به خط نستعلیق خوش بنا به درخواست میرزا محمد حسین مازندرانی در سال 1255 ه. ق. کتابت کرده است. این نسخه در کتابخانه حاج سید نصرالله تقوی در تهران موجود بوده است.
منابع
-----------------------------------------------
- احوال و آثار خوشنویسان ج2 ص439

زندگینامه
آفاق شوهانی شاعر نوپرداز و داستان نویس معاصر در سال 1346 ه. ش. متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی و متوسطه در رشته رشته زبان و ادبیات فارسی به تحصیل پرداخت و لیسانس دریافت کرد. وی ابتدا در اداره سصدا و سیمای ایلام به کار مشغول بود. و پس از انتقال به تهران در سازمان صدا و سیما به فعالیت پرداخت. او همسر شاعر نوپرداز معاصر ابوالفضل پاشا است.وی از نوجوانی به سرودن شعر پرداخته و اشعارش در بسیاری از نشریات و سایت های اینترنتی به چاپ رسیده است.وی به همراه ابولفضل پاشا و جمعی از شاعران آوانگارد یک جریان شعری به نام شعر حرکت را در دهه ی 1370 ه. ش. صورت بندی کرده و به پیش بردند که تحول بزرگی در شعر نو فارسی به شمار می رفت. وی در نشر آثار خود در فضای مجازی فعال بوده و علاوه بر وبلاگ شخصی یک گروه تلگرامی ویژه شعر به نام "آفاق" را نیز همراه با همسر خود اداره می کند.
کتاب ها
. تنهاتر از آغاز (مجموعهى شعر)، تهران: نشانه،1376
2. در این نُه در سیزده (مجموعهى شعر)، تهران: نیم نگاه، 1380
3. من در این شعر آفاق شوهانی تویی (مجموعهى شعر)، شیراز: داستانسرا، 1382
4. ویرگولها به کنار! آمدنم آمده «تو» ببیند (مجموعهى شعر)، شیراز: داستانسرا، 1388
5. اصلن چرا ابدن (مجموعهى شعر)، مشهد: بوتیمار، 1392
6. سایه در باغستان (مجموعهى داستان)، تهران: نصیرا، 1393
7. قاف را به نام من درشت بنویس (گزیدهی شعر)، اندیمشک: اریترین، 1394
8- زمانی برای او ( مجموعه داستان ) ، تهران : نشر ادبی الف ، 1395
منابع
-------------------------------------------------
- وبلاگ شخصی خانم آفاق شوهانی http://shohani.blogfa.com/
- فرهنگنامه زنان پارسی گوی ص 503
زندگینامه
ملا محمد شریف مازندرانی ملقب به شریف العلماء فرزند ملا حسنعلی آملی ، از فقها و دانشمندان برجسته شیعی در قرن سیزدهم هجری است. وی در کربلا ساکن بود و از علمای بزرگ زمان خود از جمله آقا سید محمد مجاهد و سید علی حائری صاحب ریاض بهره گرفت و در کربلا به تدریس فقه و اصول پرداخت.جلسه تدریس او بسیار پر رونق و معروف بود و در درس او بیش از هزار تن از فضلا حاضر می شدندکه از جمله می توان به شیخ مرتضی انصاری ، سعید العلما بارفروشی ، ملا آقا دربندی ، سید محمد شفیع جاپلقی سید ابراهیم صاحب ضوابط و آخوند ملا اسماعیل عقدایی یزدی اشاره کرد.
شریف العلما در سال 1245 ه. ق. بر اثر ابتلا به طاعون در کربلا وفات نمود و قبرش در خانه ای نزدیک صحن حرم حضرت امام حسین علیه السلام است.
کتاب ها
1- رساله جواز امر الامر مع العلم بانتفاء الشرط
2- النسخ
3- بیع المعاطات
منابع
--------------------------------------------
- هدیه الاحباب ص 182
- ریحانه الادب ج3 ص 219
- مکارم الآثار ج4 ص 1269
زندگینامه
آیت الله حاج شیخ حسن شریعتی نیاسر به سال 1312 ه. ش. در خانواده علم و تقوا و فضیلت در نیاسر کاشان دیده به جهان گشود. پدر، جد پدری و بسیاری از افراد خاندان ایشان همگی از علما و شخصیتهای برجسته منطقه و عصر خویش بودهاند همچنین ایشان از طرف مادری نیز از نوادگان دو نفر از عالمان عالیقدر تشیع یعنی ملا احمد نراقی و میرزای قمی میباشد . وی ، تحصیل علوم دینی را از مدرسه گذر بابا ولی در کاشان آغاز کرده و سپس به اراک مهاجرت نموده و به خواندن مقدمات دروس حوزوی پرداخت.
پس از آن رهسپار قم شد و در این شهر در نزد اساتید بزگواری همچون حضرات آیات امام موسی صدر، شهید صدوقی، شهید مطهری، مرحوم لاکانی رشتی، آقا میرزا جواد تبریزی، آقای مشکینی، مرحوم مجاهدی و مرحوم شیخ عبدالجواد سدهی جبل عامل، دروس حوزوی را – از مطول تا کفایه – فرا گرفت.
در این میان مدت کوتاهی هم به مشهد مقدس رفته و بخشی از سطح عالی را در محضر مرحوم آیت الله شیخ هاشم قزوینی و درس خارج را در محضر مرحوم ایت الله العظمی میلانی تحصیل نمود.
پس از فراگیری کتب متداول حوزه و اتمام مراحل مقدمات و سطح در بحث خارج آیت العظمی بروجردی حضور یافت چندین سال نیز از دروس خارج فقه و اصول امام راحل استفاده برد علاوه بر اینها مدتی هم در بحوث خارج حضرات آیات شیخ محمد تقی بروجردی و حاج شیخ مرتضی حائری (فرزند موسس حوزه علمیه قم) و حاج میرزا ابوالفضل زاهدی شرکت کرده و در فلسفه و تفسیر قرآن نیز نزد مرحوم علامه طباطبائی فیلسوف و مفسر بزرگ قرن حاضر تلمذ نمود. همچنین ایشان با استفاده از جلسات مربیان بزرگ اخلاق همچون حضرات آیات حاج میرزا علی آقا شیرازی (استاد نهج البلاغه) حاج شیخ عباس تهرانی، تهذیب نفس و تزکیه اخلاق را هم پیشه خود ساخت.
درحود سال 1335 برای ادامه تحصیلات و استفاده از محضر اساتید بزرگ حوزه علمیه نجف اشرف، راهی آن سامان شده و مجاورت بارگاه علوی(ع) را برگزید.
فعالیت های اجتماعی و علمی
آثار
منابع
---------------------------------------
- (کانون)مجمع فرهنگی اهلبیت (ع) نیاسر

ابوالعینین شعیشع در روز ۱۲ آگوست سال ۱۹۲۲ میلادی، مطابف با سال ۱۳۴۳هـ. ق در«بیلا» از استان «کفرشیخ» متعلق به مصر علیا در خانواده ای پر جمعیت به دنیا آمد. وی قرآن را در سن هفت سالگی فرا گرفت . شاید هیچ یک از اعضای خانواده او، به اندازه برادرش احمد شعیشع، برای آموختن قرآن به وی نکوشید. برادر بزرگتر ابوالعینین با مشاهده اشتیاق او به تلاوت قرآن، مراحل ابتدایی قرائت قرآن را به او آموخت او در شش سالگی رهسپار مکتبخانه شد و در ۱۲ سالگی هم موفق به حفظ کل قرآن شد.جوانترین قاری رادیودر سال ۱۹۳۹ میلادی، شعیشع جوان برای تلاوت قرآن در محفل یادبودی که برای یکی از نزدیکانش به نام «طه سلطان» برپا شده بود، به قاهره دعوت شد و در همان مجلس یکی از دست اندرکاران رادیوی مصر به نام «عبدالله عفیفی» به تلاوت زیبایش گوش داد و مبهوت هنرنمایی این قاری جوان شد. عفیفی، شعیشع را به نزد «سعید لطفی باشا» رئیس وقت رادیو فرستاد و او را برای امتحان ورودی قاریان برای تلاوت در رادیو معرفی کرد.وقت اختصاص داده شده به هر قاری برای تلاوت در امتحان ورودی به رادیو، فقط ۱۵ دقیقه بود. نوبت که به ابوالعینین جوان رسید، شروع به تلاوت کرد اما داوران رادیو که به احتمال زیاد استاد رفعت و استاد شعشاعی بودند، از او درخواست کردند تا تلاوتش یک ساعت ادامه پیدا کند. شعیشع با کسب بیشترین امتیاز، جواز تلاوت در رادیو مصر را به دست آورد و به این ترتیب در حالی که فقط ۱۷ سال داشت به عنوان جوانترین قاری رادیو شناخته شد.و قرائت قرآن را در رادیو قاهره برای اولین بار در ۱۳۶۰ هـ. ق آغاز کرد. او در آن زمان کوچکترین قاری در رادیو بود.
. قاری جوان، صبحهای هر یکشنبه و بعد از ظهرهای هر سه شنبه در رادیو مصر به تلاوت قرآن میپرداخت. در این راه، استاد طه الفشنی هم به او کمک میکرد تا بتواند در قاهره محلی را برای اقامت پیدا کند. شعیشع در سال ۱۳۴۰ میلادی، همراه با استاد عبدالفتاح شعشاعی در شبهای ماه مبارک رمضان، در قصر عابدین مصر به تلاوت قرآن پرداخت و تلاوتهایش هم به صورت زنده از رادیو پخش شد. حالا دیگر شعیشع فقط در مصر مطرح نبود. بلکه شهرت صدای زیبا و ملکوتیاش به سرتاسر جهان اسلام رسیده بود.قاری جهانی استاد شعیشع به بسیاری از قارهها و کشورهای جهان سفر کرد تا صدای حقانیت قرآن را به گشوش جهانیان برساند. از جملهی آن کشورها میتوان به فرانسه، انگلیس، ترکیه، یوگسلاوی، سومالی، اردن، سوریه، کویت و ایران اشاره نمود.
.صوت شعیشع در سینمادر سال ۱۹۴۲ میلادی اتفاقی جالب در زندگی قرآنی ابوالعینین شعیشع رخ داد. چند شرکت سینمایی مشهور مصر از او خواستند تا برای تلاوت قرآن در فیلمهایشان با آنها قرارداد همکاری امضا کند و پس از آن بود که شعیشع به عنوان اولین کسی که در فیلمهای سینمایی قرآن تلاوت میکند، در دو فیلم «نائب العام» و «ابن عنتر» به تلاوت قرآن پرداخت که البته این کار وی مورد تایید و تشویق مقامات الازهر هم قرار گرفت.پر مسؤولیتترین قاری مصراستاد ابوالعینین شعیشع در طول عمرش در سمت های مختلفی به فعالیتهای قرآنی و دینی زیادی مشغول بود که «ریاست اتحادیه قراء مصر»، «عضو مجلس اعلای امور اسلامی»، «عضو کمیته عالی قرآن در وزارت اوقاف مصر»، «رئیس مرکز بین المللی قرآن کریم»، «عضو کمیته ساختمان مساجد در قاهره»، «ریاست کانون بین المللی حفظ قرآن کریم» و «قارى مسجد سیده زینب» از جمله مهمترین مسوولیتهای اجرایی او به حساب میآیند.قاری با بصیرتروزنامه روزاليوسف در مصاحبهای با شعیشع درباره رهبران مصر كه وی آنها را ديده بود از جمله ملك فاروق، محمد نجيب، جمال عبدالناصر، انور سادات و حسنی مبارك از او میپرسد و شيخ پاسخ میدهد: «ملك فاروق در رمضان سالی كه به خاطر نمیآورم، از من و شيخ عبدالفتاح الشعشاعی برای قرائت دعوت میكرد و هر شب اكثراً در كنار ما و يا پايينتر از ما مینشست و به قرائت قرآن گوش میداد، اما سال دومی كه ما را به اسكندريه دعوت كرد، ديديم كه انحرافش شروع شده و من نيز قرائت قرآن برای او را رها كرده و به راديو الشرق الادنی فلسطين رفتم و برای اولين بار در مسجد الاقصی قرائت كردم».
او تنها قاری عصر خود است که به روش استاد کل قرائات و نابغه زمان، مرحوم رفعت، به تلاوت میپردازد. به همین سبب از مشاهیر عصر خود به شمار میرود و همواره مشتاقان قرآن کریم از قرائت او بهره میگیرند. استاد شعیشع از استادان و نام آوران بزرگ علم قرائت میباشد. وی در تلاوت قرآن کریم صوتی گرم و لحنی دلنشین دارد. آن چنان که شنونده را شیفته و مجذوب حلاوت صوت خویش میسازد. .
تلاوتهای استاد شعيشع از حزن و طراوت خاصی برخوردار است. بطوری كه مستمع را به شنيدن ادامه تلاوت تشويق میكند. تا جايی كه اگر كسی ابتدای تلاوت اين استاد را گوش كند، تا پايان تلاوت با نغمات ملكوتی استاد شعيشع همراه خواهد شد.تطابق آهنگ با معنای آيات از ديگر خصوصيات تلاوتهای استاد شعيشع است و اين استاد همواره سعی میكند شنونده را در حين استماع آيات روحبخش قرآن كريم، با معنا و مفهوم آيه همراه سازد تا معارف ناب الهی تا عمق وجود مخاطب رسوخ كند.به گفته خود استاد شعیشع، وی در اوان جوانی از سبک و شیوهی استاد محمد رفعت تقلید مینموده است. اما صدای رسا و مرتفع و پر طنین، به مرور وی را به سمت ابداع و خلق سبکی نو و بی سابقه در تلاوت پیش میبرد. سبکی خاص برای تلاوت قرآن کریم که با ظهور وی در دههی چهلم میلادی، موجی از بحث و جدل میان علما در مورد جواز و عدم جواز آن از نظر شرعی در گرفت.برخی شیوهی جدید وی در تلاوت قرآن کریم را آواز گونه میدانستند و برخی دیگر رعایت اصول تلاوت از جمله تجوید را از سوی وی دال بر جواز آن میپنداشتند. اما با تمام این حرف و حدیثها، شعیشع جای خود را در فضایی باز نمود که پیش از وی دو تن از نوابغ تلاوت، یعنی اساتید رفعت و شعشاعی به شدت عرصه را برای دیگر قاریان تنگ کرده بودند و درست در چنین فضایی او توانست به واسطهی ویژگیهای صوتی خاص و ایجاد شیوههای کاملا جدید، به سرعت به قاری بزرگ و ممتازی تبدیل گردد.در تحلیل تلاوتهای استاد شعیشع باید گفت که اولا وی، صدایی با طنین ویژه و کم نظیر همراه با قوت خوب و وسعت تقریبی بیش از دو اکتاو یعنی ۱۴ درجه صوتی دارد که از قدرت تحریر و انعطاف پذیری خوبی نیز برخوردار است. اما صدای وی جزو محدودهی اصوات زیر یا تنور (tenor) است که قدرت فوق العادهای در ایجاد طبقات و پردههای اوج دارد.دوما باید گفت وی از میراث گذشتگان در تلاوت خود استفاده کرده و آن را به سلیقه و روحیهی معاصر و تجدد طلب زمان خود پیوند میزند و این بارز ترین ویژگی سبک اوست.استفاده از تمامی مقامات اصلی عربی و وارد کردن نغمات جدیدی در تلاوت همچون صبا زمزم، راحه الارواح و زنکران که تا آن زمان مرسوم نبوده است، جزو شاخصههای لحنی شعیشع است.همچنین تاکید بیشتر بر مقام کُرد در تلاوت که در مواضع مختلف، به ویژه در شروع از آن بهره می جوید و استفاده از ترکیب نغمات در تلاوت که از مشهورترین آنها میتوان به ترکیب کُرد و رَست با نهاوند اشاره نمود.استاد شعیشع از توانایی قابل توجهای در انتقال مقامات و نغمات که بیانگر دانش والای او در این زمینه بوده است، برخوردار بوده است. همچنین استفاده از پردههای اوج با فرکانس بالا همراه با نفس طولانی که موجب تاثیر هر چه بیشتر تلاوت وی در جان شنوندگان آیات الهی میشود را می توان جزو خصوصیات فنی تلاوت های وب به حساب آورد که سبکی خاص را به نام این استاد بزرگ رقم زده است.مکثهای نسبتا طولانی در بین مواضع وقف که دعوتی برای تدبر مستمعین در آیات قرآن به حساب میآید نیز جزو مواردی است که باعث لذت بردن هرچه تمامتر مردم از شنیدن تلاوتهای استاد است.
استاد ابوالعینین شعیشع روز پنجشنبه، دوم تيرماه 1389 ه. ش. ، در سن ۸۹ سالگی دعوت حق را لبيك گفت. مراسم تشييع پيكر استاد ابوالعينين شعيشع، سوم تيرماه، پس از نماز جمعه برگزار شد و مراسم ترحيم ايشان نيز در مسجد «الخلفاء الراشدين» شهرك نصر در نزديكی قاهره منعقد گرديد
منابع
---------------------------------------------------
- سایت اینترنتی مجمع قاریان تبریز
-
میر شریف شیرازی از شاعران و دانشمندان صوفی مشرب قرن نهم هجری و از طرفداران فرقه حروفیه و ساکن شیراز است. نزد امیر محمد فرزند میر سید شریف جرجانی تحصیل کرد. او کتابی درباره معاد مطالبق ذوق صوفیه به نام " بیان الواقع " به نام شیخ زین الدین علی وزیر نوشته است. یک نسخه خطی از این کتاب در کتابخان مسجد اعظم قم و دو نسخه دیگر در کتابخانه آیت الله مرعشی در قم موجود است. این کتاب به عنوان پایان نامه دانشچوئی توسط آقای سید سجاد حسینی جواران تحقیق و تصحیح شده و در دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان موجود است.
منابع
--------------------------------------------------
تاریخ نظم و نثر در ایران و زبان فارسی ص 427
میرمحمد هاشم فرزند فرزند میر محمد یوسف لاهیجی از شاعران و ادیبان قرن یازدهم هجری است. در غزل سرایی طبعی خوش داشت و " شهدی " تخلص می کرد.تولدش حدود سال 1034 ه. ق. واقع شد. وی پس از تحصیل چندی در شهرهای ایران به سیاحت مشغول بود.. اشعارش بی : ش از پانزده هزار بیت است. سال درگذشت او به دست نیامد. این بیت از اوست :
نگه مست تو تا بر سر بیداد آمد
سرمه از گوشه ی چشم تو به فریاد آمد
منابع
----------------------------------------------------
- قصص الخاقانی ج2 ص91
ابو شعیب صالح بن زیاد سوسی ( شوشی ) از محدثین و دانشمندان قرن چهارم هجری و اصلا از اهالی شهر شوش دانیال در خوزستان است.است. وی از عبیدالله بن موسی حدیث روایت نموده است. و ابوعروه حرانی از او روایت می کند . ابوشعیب سوسی در محرم سال 361 ه. ق. از دنیا رفت.
منابع
-------------------------------------------
- برگزیده المشترک ، ترجمه محمد پروین گنابادی ص 115
ملا محمد حیسن شریف کرمانی فرزند محمد علی از علما و واعظان قرن سیزدهم هجری است. در کرمان ساکن بود و در آن شهر در علوم دینی تحصیل کرده بود و به وعظ و خطابه و ارشاد مردم و تحقیق و تالیف کتاب مشغول بود. وی معاصر فتحعلی شاه قاجار است. سال تولد و درگذشت و اساتید او به دست نیامد.
تالیفات
1- "روضه الحسینیه" به فارسی درباره زندگی و سیره چهارده معصوم (ع). مولف کتاب را برای واعظان و اهل منبر نوشته و به فتحعلی شاه قاجار و همچنین ابراهیم خان قاجار ( حاکم کرمان ) تقدیم کرده است. نسخه ای از این کتاب در کتابخانه خورشید گردیزی در مولتان پاکستان موجود است.
2- ریاض الفضائل فی فضائل الائمه الوسائل" به فارسی در 3جلد و مشتمل بر مقدمه 12 باب و خاتمه. مولف این کتاب را در تکمیل کتاب دیگر خود " روضه الحسینیه نوشته است.جلد اول این کتاب در کتابخانه خورشید گردیزی موجود است.
منابع
----------------------------------------------
- فهرست نسخه های خطی خورشید گردیزی صص 18 و 25

استاد عبدالفتاح شعشاعی از قاریان قدیمی و معروف کشور مصر، سال 1890 م. در روستای " شعشاع " واقع در استان منوفیه مصر متولد شد، در ده سالگی حافظ کل قرآن شده و بعد از آن علوم قرائات را در طنطا و زیر نظر اساتید معروف آن شهر فرا گرفت. سپس با تشویق اساتید به قاهره و الازهر رفت و با توجه به صدای زیبا و هم چنین استعداد و نبوغ بالایی که در تلاوت داشت خیلی زود به عنوان یکی از قاریان معروف و درجه اول مصر مطرح شد. از سال 1936 شروع به تلاوت در رادیو قران مصر نمود و در واقع یکی از اولین قاریانی بود که در رادیو تلاوت کرد. سرانجام استاد عبدالفتاح شعشاعی در 72 سالگی و در تاریخ روز 11 نوامبر 1962 م. در گذشت.
منابع
---------------------------------------------------
- وبلاگ اکبر القراء مصطفی اسماعیل - مطلب " تلاوت استاد مصطفی اسماعیل در مراسم سالگرد عبدالفتاح شعشاعی " تاریخ این پست : 25 مرداد 1393

زندگینامه
استاد فرهنگ شریف نوازنده صاحب سبک تار و موسیقی دان مشهور ایرانی در سال 1310 ه. ش. در شهر آمل متولد شد.
فرهنگ شریف از چهارسالگی تحت تأثیر آموزش موسیقی بهوسیلهٔ پدرش و نیز رفتوآمد بزرگان موسیقی به منزل آنها خصوصاً عبدالحسین شهنازی برادر علیاکبر شهنازی، موسیقی را فراگرفت. پدر فرهنگ شریف دکتر داروساز بود و با اهل هنر نیز معاشرت میکرد. او تار را نزد استادان عبدالحسین شهنازی و مرتضی نیداوود، تارنوازان بزرگ اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی آموخت، اما شیوهٔ نوازندگی وی به استادانش شباهتی نداشت و مخصوص خود او بود. در دوازدهسالگی نخستین تکنوازی خود را که زنده از رادیو پخش میشد با موفقیت اجرا کرد و بهدنبال آن در اغلب برنامههای گلها به عنوان تکنواز آواز، خوانندگان برنامه را همراهی میکرد.
یکی از مهمترین و دلنشینترین سبکهای نوازندگی تار متعلق به او بود. وی با ابداعاتی که در نحوهٔ انگشتگذاری و مضرابزنی در نقاط مختلف سیمهای تار انجام داده، از تار صدایی کاملاً متفاوت به وجود آورده که بسیاری معتقدند زیباترین صدای تولیدشده از ساز تار است. وی با قریحهٔ بیمانندش ملودیهایی بسیار لطیف و زیبا ساختهاست. استفاده از ظرفیتهای تار در صدادهیهای متنوع، سکوتهای سنجیده، آفرینش جملاتی فارغ از قالبهای ردیف، جوابهای کوتاه و مؤثر، اجرای ماهرانه انواع کششها و مالشهای طولی و عرضی که ریشه در روشهای ویولننوازی ایرانی دارد، تکیه بر خیال آزاد و قدرت ایجاد موقعیتهای خلسهآور در هنگام تکنوازی و آفرینش کوکهای گوناگون اختصاصی از ویژگیهای برجسته هنر نوازندگی فرهنگ شریف بهشمار میرفت، به گونهای که سبک و اسلوب نوازندگیاش منحصر به خود او بوده و از ساز هیچ نوازندهای به غیر از ساز خودش شنیده نشده است. او چند سال در آمریکا اقامت کرد و در دانشگاههای معتبر آنجا نیز کرسی استادی داشت.
استاد فرهنگ شریف دارای گواهینامهٔ درجهیک هنری معادل دکتراست که در دورهٔ ریاستجمهوری محمد خاتمی به وی اهدا شدهاست.
او از سوی مرکز حفظ میراث فرهنگی شرق در دانشگاه موزه هنر لندن برای برگزاری کنسرت پژوهشی و همچنین تشکیل کارگاه تخصصی ساز تار دعوت شد. در این سفر علاوه بر اجرای کنسرت پژوهشی ویژگیهای ساز تار را در ۵ جلسه تشریح کرد. این کنسرت از سوی دانشجویان و علاقهمندان با استقبال فراوانی مواجه شد. فرهنگ شریف کنسرتهای پژوهشی در کشورهای آلمان و انگلستان برگزار نمود. فرهنگ شریف در ایران نیز کنسرتهای متعددی در تالارهای متعدد و جشنوارهها برگزار کرد و همچنین همراه با محمدرضا شجریان کنسرتهای متعددی در کشور ایران و کشورهای مختلف اجرا نمود.
فرهنگ شریف در کارنامه هنری خود با خوانندگانی چون حسین قوامی، گلپا، ایرج، تاج اصفهانی، دلکش، غلامحسین بنان، محمدرضا شجریان، علیرضا افتخاری، محمود محمودی خوانساری، حسامالدین سراج، مرضیه، حمیرا، هایده و روحانگیز همنوازی داشته و در چند فستیوال بینالمللی از جمله فستیوال موسیقی برلین توانستهاست ساز تار را بهخوبی به جهانیان بشناساند. فرهنگ شریف چند سالی را در دانشگاههای مطرح آمریکا به امر آموزش موسیقی مشغول بودهاست.
وی در اواسط مرداد ماه 1395 بود که برای بار چندم به دلیل جراحی و عارضه ریوی در یکی از بیمارستان های تهران بستری شد و در این فاصله نیز حال جسمانی وی نامساعد بود و سرانجام در ۱۷ شهریور ۱۳۹۵ ه. ش. در ۸۵ سالگی در تهران درگذشت.و پیکر او روز شنبه 20 شهریور از مقابل تالار وحدت در تهران تشییع و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آثار
ترانه ها
| خواننده | نام ترانه | ترانه سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|---|
| هایده | شب میخوونه | هدیه | فرهنگ شریف | |
| شهلا سرشار | چین زلف | هما میرافشار | فرهنگ شریف | |
| شهلا سرشار | قسم | هما میرافشار | فرهنگ شریف | |
| شهلا سرشار | پشیمون | هما میرافشار | فرهنگ شریف |
منابع
---------------------------------------------
- - ویکی پدیا دانشنامه آزاد اینترنتی
- همشهری آنلاین
- خبرگزاری مهر : 17 شهریور 1395
میرزا شجاع سیستانی، شاعر ادیب قرن یازدهم هجری. پسرعموی ملک حمزه سیستانی است. از سیستان به اصفهان آمد و در محلّه عباس آباد اصفهان ساکن شد. در سخن شناسی و معنی پردازی کمال مهارت را داشت و انواع شعر را نیکو می سرود. در زمان تألیف تذکره نصرآبادی (حدود 1083ق) هنوز جوان بود.
این رباعی از اوست:
گر سکّه دل بر سخن خویش زنی
کی حرف بدی ز دشمن خویش زنی
بدگویی خلق همچو چنگ و دُهُلست
منواز که خود بر دهن خویش زنی
منابع
-----------------------------------------
- تذکره نصرآبادی، ج1، ص52؛
- بزرگان سیستان، ص228؛
- اعلام اصفهان ج4
- الذریعه، ج9، ص507.
محمد حسین بن احمد شوشتری از خوشنویسان قرن سیزدهم هجری است. وی نسخه ای از کتاب " الخصائص الحسینیه " تالیف شیخ جعفر شوشتری را در سال 1298 ه. ق. به خط نسخ کتابت کرده است. این نسخه به شماره 47 در کتابخانه مدرسه آیت الله بروجردی در کرمانشاه موجود است .
منابع
-------------------------------------
فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله بروجردی ص39

استاد محمد ابراهیم شریف زاده' از استادان پیشکسوت موسیقی مقامی خراسان در سال 1315 در باخرز واقع در جنوب شرق خراسان رضوی و در 215 کیلومتری جنوب مشهد متولد شد.این خواننده موسیقی مقامی را از نوجوانی آغاز کرده بود و با غلامحسین سمندری همکاری نزدیکی داشت، همکاری وی با غلامحسین سمندری از دوتار نوازان شهیر باخرزی ۶۰ سال طول کشید، آلبوم موسیقی خونپاش و نغمهریز حاصل این همکاری است.
وی خالق آهنگهای معروفی چون سرو خرامان(شعر از مولانا جلال الدین بلخی)، دلبر رعنا و بهاره بود
اذان معروف وی که به شیوهای منحصر بفرد خوانده میشود، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود معطوف کردهاست.
تفاوت خواندن شریف زاده با سایر استادان موسیقی محلی خراسان در این بود که وی علاوه بر اجرای حزن انگیز موسیقی این خطه، نغمههایی را به صورت حماسی اجرا کرده که پژوهشگران معتقدند در تاریخ موسیقی خراسان هیچ کس به این صورت نمیخوانده است.
ابراهیم شریفزاده خواننده موسیقی مقامی و خالق آثاری چون، سرو خرامان، دلبر رعنا و بهاره دختر عمو است. مستند “دلبر رعنا” با نگاه به شخصیت این استاد آواز محلی خراسان ساخته شد. آقای ابراهیم شریفزاده در معرفی آوازهای بومی خراسان به ایران و جهان و اشاعه آن تلاش های زیادی کرده و از چهرههای شاخص هنر آواز خراسان است و تاکنون اجراهای متعددی در جشنوارهها و محافل هنری کشورهای گوناگون داشته است.
آقای شریفزاده یکی از معدود باقیماندگان موسیقی خراسان بود . عبدالله سرور احمدی، غلامعلی پورعطایی، ذوالفقار عسکریان و نورمحمد درپور هم صاحب نامان موسیقی این خطه بودهاند که که پیشتر درگذشتهاند.
آلبوم “خون پاش و نغمه ریز” که حاصل همکاری آقایان شریفزاده و سمندری است سال ۸۰ منتشر و با اقبال فراوان روبرو شد و یکی از پرفروش ترین آلبوم های موسیقی نواحی در ایران بود.
این آلبوم را ارشد تهماسبی نوازنده تار و سه تار از میان چندین ساعت ساز آقای سمندری و خوانندگی آقای شریفزاده انتخاب کرد. “خون پاش” و “نغمه ریز” شامل ۸ ترانه خراسانی است و گفته میشود برخی از ترانه های آن توسط دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حذف شده است.
نام این آلبوم هم از شعر مهدی اخوان ثالث میآید آنجا که او با دیدن سمندری با چشمانی اشکبار برایش میخواند:
قربان نغمههای تو خون پاش و نغمه ریز
سبزپری است این که زنی یا شترخجو
تو با دو سیم محشر کبری به پا کنی
شش تار خویش من شکنم یا نه؟ هان بگو
مستند “دلبر رعنا” که حدود ۵ سال پیش ساخته شده به معرفی محمد ابراهیم شریف زاده اختصاص دارد و آن را مسلم کرمانی نوشته و کارگردانی کرده است.
در این فیلم ۴۵ دقیقه ای حسین سمندریان، غلام حسین غفاری، فاروق کیانی و کریم کریمی درباره آقای شریفزاده صحبت کردهاند.
استاد شریف زاده در روز 22 آبان 1395 ه. ش درگذشت و پس از تشییع در کنار استاد سمندری در گورستان باخرز به خاک سپرده شد.
منابع
-----------------------------------
- خبرگزاری جمهوری اسلامی 22 و 23 آبان 1395
- خبرگزاری مهر 22 و 23 آبان 1395
محمّد رضا بن حاج درویش شهمیرزادی کهدمی اردبیلی [از فضلاء قرن یازدهم هجری شاگرد و مجاز از علّامه ملّا محمّد باقر مجلسی است. در اصفهان ساکن بوده و علّامه مجلسی در آخر روضه کافی در 26 صفر 1076ق برای او اجازه نوشته است. کتاب به شماره 304 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.
منابع
----------------------------------
- فهرست مرعشی، ج1، ص349؛
- زندگینامه علّامه مجلسی، ج2، صص 30 و 31؛
- اجازات الحدیث، ص203؛
- تلامذه العلّامه المجلسی، صص 98 و 99.
|
|