دکتر محمد خوانساری

زندگینامه:

دکتر محمد خوانساری منطق دان ،ادیب ، فیلسوف و نویسنده دانشمند در سال ۱۳۰۰ ه. ش. در اصفهان به دنیا آمد.

محمد خوانساری استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب پارسی و چهره ماندگار عرصه علم منطق در سال ۱۳۸۲ است.دکتر خوانساری هم‌زمان با خواندن دروس دبیرستان، به فراگیری زبان عرب و علوم دینی، اصول عقاید، اخلاق و از این قبیل دانش‌ها علاقه داشت و برای یادگیری آن‌ها، زمان می‌گذاشت. او با نهایت اشتیاق در محضر استاد حاج میرزا ابوالحسن شعرانی، بخش‌هایی از «شرح منظومه حاجی سبزواری» و «شرح اشارات» را آموخت. ایشان برای خواندن فلسفه راهی دانشگاه شدند و از شاگردان خوش‌ذوق استادان بزرگی چون ملک‌الشعرای بهار، عباس اقبال، دکتر محمد معین، دکتر یحیوی و دکتر علی‌اکبر سیاسی بودند. همچنین برای آموختن منطق و حکمت طبیعی، نزد فاضل تونی شاگردی می‌کردند. بالاخره روزی که خودشان در جایگاه استاد دانشگاه تهران قرار بگیرند، فرارسید و هم‌زمان با تدریس هم عشق به ادبیات به تحصیل در این رشته دعوت‌شان کرد. کمی بعد برای افزودن بر دانسته‌های‌شان و به کمال رساندن دانش‌شان به فرانسه رفتند. در آن روزها با تأکید بر آموختن منطق ارسطویی، از محضر استادان صاحب‌نامی چون پروفسور پواریه، ژان وال، ژانکلویچ و برنشویگ بهره‌مند شد. بنابراین دکترای منطق و فلسفه را از دانشگاه سوربن فرانسه دریافت کرد. آن استاد بزرگ در دانشگاه "معقول و منقول" درس روانشناسی می‌داد و با آموزش و پرورش نیز همکاری داشت. ایشان به عنوان دبیر دانشگاه و متصدی آزمایشگاه روانشناسی، جهت تدریس "روانشناسی تربیتی" در دانشگاه تهران حضور یافتند. درس منطق، فلسفه عمومی، صرف و نحو متون فارسی فلسفی و فلسفه اسلامی از دروسی بود که دکتر خوانساری تدریس می‌کردند. استاد خوانساری در شناساندن درست منطق ارسطویی در ایران، نقش تأثیرگذاری داشت.دکتر محمد خوانساری در دهه‌ی ۷۰ به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد و با آن‌ها همکاری داشت.«صرف و نحو و اصول تجزیه و ترکیب» که بیش از ۴۰ بار تجدید چاپ شد، از آثار آن استاد عالی مرتبه است. در «منطق صوری» نیز ثابت می‌کند که در با کمبود منابع در حوزه‌ی منطق رو‌به‌رو هستیم. مختارات من الادب الحدیث، فرهنگ اصطلاحات منطقی (با واژه‌نامه فارسی و فرانسوی) و ترجمه‌ی ایساغوسی، مقولات و ایقاظ النائمی از دیگر او است.در سال ۱۳۸۸ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جشن‌نامه را به انتشار رساند که در قسمتی از آن زندگی آن استاد برجسته به بیان خودشان بازگو و مرور شده بود. سال ۱۳۸۴ نشان انجمن آثار و مفاخر به وی داده شد و جایزه بهترین کتاب سال در گروه فلسفه، رشته منطق به ترجمه کتاب «ایساغوجی» نیز تعلق گرفت. در نهایت در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهره‌ی ماندگار معرفی شد.

دکتر خوانساری در ۱۳ اسفند ۱۳۸۸ ه. ش. پس از مدتی بیماری درگذشت و پیکر او در ۱۶ اسفند ، ابتدا در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران تشییع و سپس در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.

کتاب ها :

۱. ایساغوجی و مقولات (ترجمه)

۲. کتاب منطق صوری 1 و 2

۳. کتاب صرف و نحو

۴. کتاب مختارات من‌الادب‌الحدیث

۵. کتاب فرهنگ اصطلاحات منطقی (به‌انضمام واژه‌نامه فرانسه و انگلیسی)

۶. کتاب درسی منطق برای سال سوم دبیرستان رشته علوم انسانی

*

منابع

----------------------------------------------

- سایت اینترنتی دانشگاه تهران

- سایت اینترنتی ویکی پدیا

برچسب‌ها: مشاهیر تهران, منطق دانان تهران, زادگان ۱۳۰۰ ه ش, درگذشتگان ۱۳۸۸ ه ش

استاد علی اکبر مهدی پور دهکردی

استاد علی اکبر مهدی پور دهکردی بر اساس شناسنامه اش، سال ۱۳۱۴ ه. ش. (۱۹۳۵ م. ) در دهکرد (شهرکرد امروز) متولد شد. اما خودش در مصاحبه ای با نشریه روزانه جشنواره موسیقی فجر ۱۳۸۲ ، تاریخ تولد واقعی اش را سال ۱۳۰۹ خورشیدی عنوان کرده است. پدرش کریم و مادرش قمرسلطان هر دو دهکردی بودند.

از ۱۴ سالگی نواختن ساز کرنا را بدون استاد و به قول خودش خودسرانه آغاز کرد. موسیقی در خانواده اش موروثی نیست. مادرش به شدت مخالف نوازندگی او و پدرش اذان گوی مسجد جامع شهر بود. از سال ۱۳۳۰ خورشیدی (۱۹۵۱ میلادی) با دو نوازنده مطرح کرنا به نام حیدر شاه نادری اشکفتکی و حسین حیدری سورشجانی کار کرد. نوازندگی کمانچه را نزد محمد طغانیان نوازنده چیره دست منطقه کامل کرد. گر چه سرنا هم می نواخت ولی حضور در ساخت مجموعه تلویزیونی «بچه های آبادی» در سال ۱۳۶۵ خورشیدی (۱۹۸۶ میلادی)، بهانه ای شد تا نوازندگی این ساز را به طور جدی تر پیگیری کند. مهدی پور در طول عمر ۷۹ ساله اش (به گفته خود)شغل های مختلفی همچون کوره پزی، بنایی و کشاورزی را تجربه کرد و دست آخر روزگارش را فقط با هنر موسقی می گذراند.

با باز شدن پایش به جشنواره های مختلف موسیقی داخل و خارج کشور به یک نوازنده جشنواره ای تبدیل شد. در جشنواره موسیقی فجر سال ۱۳۶۸ خورشیدی (۱۹۸۹ میلادی) چهره برتر شناخته شد و جایزه اش را از سید محمد خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد آن زمان دریافت کرد. همچنین اجرای کنسرت در کشورهای آلمان، کانادا، فرانسه، قرقیزستان، ترکمنستان، مغولستان، امارات متحده عربی، ژاپن ،ترکیه، کویت و هنگ کنگ شهرت جهانی برایش به ارمغان آورد.

علی اکبر مهدی پور شش پسر و پنج دختر دارد که از میان آن ها فقط حبیب الله به موسیقی روی آورده و دهل و تمبک می نوازد. همچنین از میان ۴۶ نوه اش فقط سیاوش نواختن دهل را دنبال می کند. مهدی پور دومین تجربه تلویزیونی اش را در سال ۱۳۷۲ خورشیدی (۱۹۹۳ میلادی) زیر نظر فرهاد فخرالدینی کسب کرد و آن نوازندگی در مجموعه تلویزیونی «روزی روزگاری» بود. آن چه از پنجه های زنده یاد علی اکبر مهدی پور بیرون می آمد، یک موسیقی تلفیقی بود.

تبار دهکردی اش از یک طرف و همجواری اش با دو قوم بختیاری و ترک از سوی دیگر و همچنین نشست و برخاست با هنرمندان شیرازی، سبب شده بود تا نواخته هایش ترکیبی از فرهنگ های همسایه باشند. لحن ترکی اش در کرنا نوازی بیشتر شنیده می شود. سرنا نوازی اش نیز بیشتر به آهنگ های شیرازی متمایل است. در مجموع او حاوی گنجینه ارزشمندی از موسیقی محلی و شهری ایران محسوب می شود که دست کم چهار فرهنگ مختلف را از نزدیک درک کرده بود. آهنگ معروف تحویل سال که حدود ۲۰ سال پیاپی از شبکه های مختلف رادیو و تلویزیون و درست هنگام آغاز سال جدید پخش می گردید، یادگار منحصر به فرد اوست. این كار بنا به گفته دوست گرامی سید ابوالحسن مختاباد سال ۱۳۶۵ در استودیو رودكی توسط رضا جعفری صدا برداری و بعداً به رادیو داده شد. ده سال بعد حمید رضا اردلان مجموعه ای از نواخته های مهدی پور را گردآوری و انتشار داد که همین آهنگ با کمکی تغییرات در آن نواخته و به عنوان موسیقی بختیاری ارائه شده بود

استاد علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی در سن ۷۴ سالگی در بهمن ماه سال ۱۳۸۸ ه. ش. درگذشت و در قطعه هنرمندان شهرکرد به خاک سپرده شد

منابع

-----------------------------------------

- سایت اینترنتی صدا و سیمای مرکز چهارمحال و بختیاری

- ویکی پدیا دانشنامه آزاد اینترنتی

برچسب‌ها: مشاهیر شهرکرد, موسیقیدانان شهرکرد, زادگان ۱۳۱۴ه ش, درگذشتگان ۱۳۸۸ ه ش

جمشید لایق

زندگینامه

جمشید لایق بازیگر سینما ، تئاتر و تلویزیون در سال ۱۳۱۰ ه. ش. در یکی از محله‌های قدیمی تهران زاده شد. او پس از دریافت مدرک دیپلم ادبی و دیپلم هنرستان هنرپیشگی در سال ۱۳۳۲ به گروه هنر ملی پیوست. او از سال ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۴ دوره بازیگری و کارگردانی تئاتر را در آمریکا گذراند. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۸ در اداره هنرهای دراماتیک به‌کار مشغول شد. لایق در سال ۱۳۵۳ در مقطع لیسانس رشته کارگردانی و بازیگری در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت. او در ایران و دیگر کشورهای دنیا با گروه‌های هنری مختلفی همکاری کرد. وی همچنین در دانشگاه آزاد اسلامی تدریس می‌کرد. لایق موفق به کسب درجه دکترای هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گردیده است.

در اولین جشن بازیگران سینمای ایران از او تقدیر شد که او از علی نصیریان به خاطر هدایت او به سمت تئاتر تشکر کرد.

از تئاترهای مهم او بازی در نقش «کور» در نمایش پهلوان اکبر می‌میرد (۱۳۴۴) و بازی در نقش «میان آقا» در نمایش میراث (آذر ماه ۱۳۴۶) کارِ بهرام بیضایی در تالار ۲۵ شهریور بود.

جمشید لایق در سن ۷۸ سالگی، پس از یک ماه اقامت در بیمارستان قلب تهران، در شامگاه پنجشنبه ۲۱ آبان سال ۱۳۸۸ به دلیل ایست قلبی در گذشت. پیکر او پس از تشییعاز مقابل تالار وحدت ، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

آثار سینمایی

1. ۱۳۸۰ - سگ‌کشی (بهرام بیضایی)
2. ۱۳۷۸ - تهران روزگار نو (علی حاتمی)
3. ۱۳۷۶ - آن سوی آینه (محمدرضا اعلامی)
4. ۱۳۷۶ - تابلویی برای عشق (حسینعلی لیالستانی)
5. ۱۳۷۵ - متهم (کریم آتشی)
6. ۱۳۷۴ - براده‌های خورشید (محمدحسین حقیقی)
7. ۱۳۷۴ - ماه و خورشید (محمدحسین حقیقی)
8. ۱۳۷۰ - مسافران (بهرام بیضایی)
9. ۱۳۶۹ - در آرزوی ازدواج (اصغر هاشمی)
10. ۱۳۶۸ - خواستگاری (مهدی فخیم‌زاده)
11. ۱۳۶۸ - بازی تمام شد (مهدی صباغ‌زاده)
12. ۱۳۶۷ - شاخه‌های بید (امرالله احمدجو)
13. ۱۳۶۶ - خارج از محدوده (رخشان بنی‌اعتماد)
14. ۱۳۶۶ - سیمرغ (اکبر صادقی)
15. ۱۳۶۶ - شاید وقتی دیگر (بهرام بیضایی)
16. ۱۳۶۶ - شناسایی (محمدرضا اعلامی)
17. ۱۳۶۶ - محکومین (ناصر محمدی)
18. ۱۳۶۶ - محموله (سیروس الوند)
19. ۱۳۶۵ - ترنج (محمدرضا اعلامی)
20. ۱۳۶۵ - روزهای انتظار (اصغر هاشمی)
21. ۱۳۶۴ - کفش‌های میرزا نوروز (محمد متوسلانی)
22. ۱۳۶۳ - سیاه راه (کوپال مشکوت)
23. ۱۳۶۰ - فصل خون (حبیب‌اله کاوش)
24. ۱۳۵۵ - کلاغ (بهرام بیضایی)
25. ۱۳۵۵ - پسر ایران از مادرش بی‌خبر است (فریدون رهنما)
26. ۱۳۵۳ - دایره مینا (داریوش مهرجویی)
27. ۱۳۵۲ - شهر قصه (منوچهر انور)
28. ۱۳۵۱ - خواستگار (علی حاتمی)
29. ۱۳۵۰ - رگبار (بهرام بیضایی)
30. ۱۳۴۹ - تجاوز (حمید مصداقی)

تلویزیون

سال	نام	سمت	کارگردان	توضیحات
۱۳۷۷–۱۳۷۸	محاکمه	بازیگر مهمان	حسن هدایت	شبکه ۱
۱۳۷۴	زیر گنبد کبود	بازیگر	بهمن زرین‌پور	شبکه تهران
۱۳۷۴	علی‌آقا ۱۲۱	بازیگر مهمان	محمد صالح علا	شبکه ۲
۱۳۷۴	عیاران	بازیگر	کاظم بلوچی
۱۳۷۴	بر سر دوراهی	بازیگر	مجید بهشتی
۱۳۷۳–۱۳۷۴	در پناه تو	بازیگر	حمید لبخنده	شبکه ۲
۱۳۷۳	تله‌تئاتر «دشمن مردم»	بازیگر	رکن‌الدین خسروی	نویسنده: «هنریک ایبسن»
۱۳۷۰–۱۳۷۱	روزی روزگاری	بازیگر	امرالله احمدجو	در نقش «قلی خان»
۱۳۵۸–۱۳۶۶	هزاردستان	بازیگر	علی حاتمی	درنقش مأمور سرشماری
۱۳۶۴	بوعلی سینا	بازیگر	کیهان رهگذار	شبکه ۲؛ نسخهٔ سینمایی‌اش در سال ۱۳۶۶ عرضه شد.
۱۳۶۴	تله‌تئاتر «خانهٔ سالمندان»	بازیگر	رکن‌الدین خسروی	نویسنده: «محمود استادمحمد»
۱۳۶۳	سربداران	بازیگر	محمدعلی نجفی	در نقش «ارغون‌شاه»
۱۳۶۳	تله‌تئاتر «اسکندر شاه مغلوب»	بازیگر	داود میرباقری	کارگردان تلویزیونی: «امیر آقامیری»
۱۳۶۰–۱۳۶۳	افسانه سلطان و شبان	بازیگر	داریوش فرهنگ	در نقش «مقام خزانه‌داری»
۱۳۶۲	تله‌تئاتر «ماه‌پنهان است»	بازیگر	خسرو شایسته	کارگردان تلویزیونی: «مسعود فروتن»
۱۳۶۱	اشک تمساح	بازیگر	احمد نجیب‌زاده	شبکه ۱
۱۳۵۶	مستنطق	بازیگر	عباس جوانمرد شاپور قریب	نمایش داده نشد.
۱۳۵۶	لحظه	بازیگر	محمد صالح علا	در ۱۲۰ فسمت تهیه و پخش شد.
۱۳۴۷	تله‌تئاتر «محاق»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «اکبر رادی»
۱۳۴۷	تله‌تئاتر «مسافران»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «اکبر رادی» «فرزانه تأئیدی» و «جمیله شیخی» هم در این نمایش تلویزیونی بازی کرده بودند.
۱۳۴۷	تله‌تئاتر «مرگ در پائیز»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «اکبر رادی»
۱۳۴۶	تله‌تئاتر عروسکها	بازیگر	بهرام بیضایی	نویسنده: «بهرام بیضایی»
۱۳۴۰	تله‌تئاتر «جراح پلاستیک»	بازیگر	حمید سمندریان	نویسنده: «پیر فراری»
۱۳۴۰	تله‌تئاتر «مادموازل می‌می»	بازیگر	عزت‌الله انتظامی	مرداد ماه ۱۳۴۰ پخش شد.
۱۳۴۰	تله‌تئاتر «باد سام»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «اگوست استریندبرگ» در مرداد ماه ۱۳۴۰ پخش شد و در آن «فخری خوروش»، «اسماعیل داورفر»، «ایرج رامین‌فر»، «نصرت پرتوی» و «عباس جوانمرد» بازی کرده بودند.
۱۳۳۹	تله‌تئاتر «ویلای یوکا»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «ایزابل شرایبر» در آبان ۱۳۳۹ پخش شد و در آن «محمدعلی کشاورز»، «اسماعیل داورفر»، «عزت‌الله انتظامی»، «ایرج تاجبخش»، «جمیله شیخی»، «عباس جوانمرد»، «عباس امجدی» و «علی نصیریان» هم بازی کرده بودند.
۱۳۳۹	تله‌تئاتر «منطقهٔ جنگی»	بازیگر	عباس جوانمرد	نویسنده: «یوجین اونیل» مرداد ماه ۱۳۳۹ پخش شد.
۱۳۳۹	تله‌تئاتر «بعد از سی سال»	بازیگر	علی نصیریان	در مرداد ۱۳۳۹ پخش شد و در آن «جمشید مشایخی»، «علی نصیریان»، «اسماعیل شنگله»، «جمیله شیخی» و «پرویز کاردان» هم بازی کرده بودند.

منابع

-------------------------------------------------------

- ویکی پدیا دانشنامه آزاد اینترنتی

- سایت اینترنتی همشهری آنلاین

- خبرگزاری مهر 22 آبان 1388

برچسب‌ها: مشاهیر تهران, بازیگران تهران, زادگان ۱۳۱۰ ه ش, درگذشتگان ۱۳۸۸ ه ش