|
مشاهیر ایران و اسلام
|
||
زندگینامه
آیت الله شیخ بوالقاسم دانش آشتیانی فرزند شیخ محمد تقی در سال ۱۳۲۹ ه. ق. در آشتیان واقع در پا به دنیا آمد . پدرش آقا شیخ محمدتقی دانش از علمای بنام این خاندان است.
شیخ ابوالقاسم دانش در تهران از محضر آیت الله میرزا محمدحسن آشتیانی استفاده کرد و پس از کسب مقامات علمی، به موطن خود مراجعت نمود و در مسجد جامع آن شهر به امامت جماعت و تبلیغ و ارشاد مشغول شد.
ابوالقاسم دانش حدود ۱۴ سال داشت که با مرحوم آیت الله گلپایگانی، که آن زمان از اساتید و فضلای جوان حوزه علمیه قم بود، آشنا شد و با پیشنهاد ایشان برای ادامه تحصیلات به حوزه علمیه قم رفت. او ابتدا در محضر آیت الله فیض قمی، به تحصیل و تهذیب مشغول گردید. همچنین در درس اساتید و دانشمندان بنام حوزه حاضر شد و از محضر ایشان کسب کمالات کرد.
با این که در آشتیان مقداری از ادبیات و منطق را خوانده بود، اما مجدداً این علوم را از اساتید آن روز، یعنی آیت الله آقا میرزا محمدعلی ادیب تهرانی و آیت الله آقا سید مهدی کشفی فراگرفت. سطوح متوسط را نیز از آیت الله آخوند ملا علی معصومی همدانی (م ۱۳۹۸ ق) همدانی آموخت.
رسائل، مکاسب و طهارت شیخ را از حضرات آیات: میرزا محمد فیض قمی (م ۱۳۷۰)، سید محمدحجت کوه‌کمره‌ای (م ۱۳۷۲ ق)، سید محمدتقی خوانساری (م ۱۳۷۱ ق) و سید احمد خوانساری (م ۱۴۰۵ ق) استفاده کرد. پس از اتمام دروس سطح، نزدیک به چهار سال در درس مؤسس حوزه علمیه آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی (م ۱۳۵۵ ق) حاضر شد.
پس از ورود آیت الله بروجردی به حوزه علمیه قم و تشکیل محفل درس، آیت الله دانش به جمع شاگردان ایشان درآمد و تا آخر که آقای بروجردی درس می‌گفتند، به درس ایشان حاضر شد و از محضر وی بهره برد. تا اینکه به درجه اجتهاد نائل شد و اجازات متعددی از اساتید و بزرگان عصرش از جمله سید محمدتقی خوانساری اخذ نمود. آیت الله میرزا محمد فیض در اجازه‌نامه‌ای که برای ایشان نگاشته، آورده است: �از مبدأ تمییز الی کنون اشتغال به تحصیل داشته، در حوزه علمیه قم تکمیلات و ترقیات نموده، از درس تحقیق علمای اعاظم و فقهای اکابر استفاده می‌فرمودند. مدت‌هاست که در حوزه بحث احقر حاضر و یکی از فضلای حوزه بشمار می‌روند و با جدیتی کافی و همتی وافی لیلاً و نهاراً تحصیل و تکمیل نموده تا آن که بحمدالله تعالی نایل به مراد و بالغ به مرتبه اجتهاد شدند. فهنیئاً له تلک الدرجة العلیا والرتبة العظمی...�.
همچنین مرجع بزرگ شیعه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی (م ۱۳۶۵ ق) نیز برای آیت الله دانش اجازه اجتهادی صادر کرده‌اند که استاد حوزه علمیه نجف اشرف آیت الله آقا ضیاءالدین عراقی در حاشیه، آن را تصدیق و گواهی کرده است. علاوه بر این، ایشان از همه اساتید مذکور و نیز از علامه آقا بزرگ تهرانی (م ۱۳۸۹ ق) اجازه نقل حدیث هم داشت.
آیت الله دانش در قم بعضی از کتب را درس می‌گفتند که از جمله شاگردان ایشان می توان به شهید دکتر غلامرضا دانش آشتیانی و مرحوم حاج میرزا حسین دانش آشتیانی، اشاره نمود.
از جمله کارهای خیریه و خدمات عام المنفعه ایشان می توان به این موارد اشاره کرد :
- کمک و دستگیری از مستمندان و نیازمندان؛
- احیای موقوفات جهت اقامه مجالس دینی.
- تأسیس و بازسازی مساجد و حسینیه‌های متعدد؛
- تأسیس مصلای آشتیان که پس از درگذشت ایشان، از سوی مردم به �مصلای بزرگ آیت الله دانش� نام گرفته است؛
- تشکیل صندوق قرض الحسنه؛
- تشکیل کتابخانه‌های حضرت سیدالشهدا و حضرت صاحب الامر علیهم السلام در آشتیان؛
- احیا و نوسازی مدرسه علمیه آشتیان. این حوزه با قدمتی بیش از یک و نیم قرن پایگاه معنوی و دینی منطقه بوده و آیت الله دانش ده‌ها سال نقش محوری را در این مرکز داشته است.
از امور قابل توجه در مورد آیت الله دانش، اعتماد و اطمینان مراجع عصر به وی می‌باشد. وی از زمان مرجع بزرگ آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی ، وکالت بسیاری مراجع بزرگ را دارا بود و نماینده‌ای امین و امانت‌داری پرهیزکار در امور حسبیه زعمای شیعه بشمار می‌آمد. ایشان وکیل تام الاختیار آیت الله العظمی خوئی بود و سال‌ها امور شهریه آن مرجع بزرگ را در قم ، با درایت و دقت اداره می کرد.
آیت الله دانش آشتیانی، پس از حضور در درس آیت الله العظمی بروجردی مورد توجه ایشان قرار گرفت و عهده دار امور مختلفی شد؛ از جمله، به نمایندگی از سوی آن زعیم عالیقدر، برای رسیدگی به مشکلات مردم به نقاط مختلف کشور اعزام گردید. و همچنین مأمور تهیه فهرست کاملی از کتب کتابخانه مدرسه فیضیه شد؛ که این دو وظیفه با آیت الله آقا مجتبی عراقی انجام گرفت.
پس از تأسیس کتابخانه مسجد اعظم قم به وسیله آیت الله بروجردی نیز، اداره این مرکز از سوی ایشان به آیت الله دانش واگذار شد. آیت الله دانش حدود ۴۰ سال مسئولیت این مرکز علمی و فرهنگی را به خوبی اداره کرد و تعداد کتب چاپی و خطی آن را به سطح یکی از بزرگترین کتابخانه‌های قم ارتقا داد.
آیت الله دانش با امام خمینی نیز رابطه‌ای نزدیک و صمیمی داشت و غیر از این که وکیل و پرداخت شهریه ایشان بود، ارتباط زیادی با وی داشت.و متقابلا مورد اعتماد و وثوق امام خمینی بود.
وی در مبارزات علیه نظام پهلوی با ایراد سخنرانی ، نشر اعلامیه‌های امام خمینی و کمک و مساعدت به کسانی که در صف مقدم مبارزه بودند، همراهی می‌کرد.
او از اوایل تاسیس جمهوری اسلامی از سوی امام خمینی به عنوان امام جمعه آشتیان منصوب شد. وی در جنگ ایران و عراق نیز با وجود کهولت و بیماری، برای تقویت روحیه رزمندگان ایرانی در مناطق جنگی حضور یافت.
مرحوم آیت الله دانش آشتیانی، سرانجام روز جمعه هشتم تیر ۱۳۸۰ ه. ش. (۱۴۲۲ ه. ق.)، در ۹۳ سالگی درگذشت .پیکر او پس از اقامه نماز به وسیله آیت الله صافی گلپایگانی، در آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها در مسجد طباطبایی به خاک سپرده شد.
کتاب ها :
- تقریرات فقه و اصول بعضی از اساتیدشان؛
- دو سرمایه نفیس: این رساله شرحی بر حدیث ثقلین است؛
- سقیفه: که پیرامون مسئله جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است. این کتاب ترجمه و تعلیق بر کتاب �السقیفه� از مرحوم آیت الله سید احمد روحانی است.
- رمز نیکبختی: که درباره آثار و برکات ذکر شریف صلوات نگاشته شده و ترجمه و تعلیق بر رساله �سرّالسّعاده� آیت الله سید احمد روحانی است.
- دو مجلد نشریه کتابخانه مسجد اعظم قم: که شامل ۲۴ ماهنامه است، به سردبیری و همت ایشان از اردیبهشت ۱۳۴۴ تا اسفند ۱۳۴۵ شمسی منتشر شد و در آن زمان و با امکانات محدود آن وقت، اثر بسیار مهمی بشمار می‌آید.
- مقالات مختلف در زمینه‌های اخلاقی و اجتماعی که در نشریات مختلف به چاپ رسیده است. عناوین بعضی از این مقالات چنین است: نظری به صدر اسلام، مردان فضیلت، استفاده از حوادث، مشکل ازدواج، جهان زنده، مکتب پارسایی و پرهیزکاری، اهمیت تبلیغات .
منابع
----------------------------------------------
- ستارگان حرم ج۱۳ ص ۱۰ - ۲۷
- سایت اینترنتی دانشنامه اسلامی
برچسب‌ها: مشاهیر آشتیان, فقیهان آشتیان, زادگان ۱۳۲۹ ه ق, درگذشتگان ۱۳۸۰ ه ش
|