میرزا صادق بیضای اردبیلی

ميرزا صادق بيضا’ اردبيلي از شاعران معاصر در حدود 1226 ه. ش. در محله سیلیمان شاه کوچه اسماعیل بیک اردبيل متولد شد. خانه وي تا اين اواخر پابرجا و به ( بيضاء حيه طي ) معروف بوده است . او شغل تجارت داشته و به وارد و صادر نمودن پوست بره اشتغال مي ورزيد. طبع شعر قوي و مطالعات زيادي داشته است. اشعارش غالبا به زبان تركي و در مدايح و مرثيه سرايي اهل بيت بوده است. در گفته هايش ذوق عرفاني به چشم مي خورد. و به گفته يكي از نوادگانش خود بيضا در ايام بيماري مشرف به موتش سروده هايش را كه با مركب نوشته شده بوده است درظرف آبي ريخته وشسته است.با اين حال جسته گريخته ازاشعار او در يادداشتهاي ديگران باقي مانده است.دو بيت زير نمونه اي ازاشعار تركي اوست.بيضاء در نفسير قرآن شريف ، نهج البلاغه و آثار گرانپايه متقدمين از قبيل : سنائي ، عطار ، خاقاني ، سعدي ، حافظ ، مولوي ، فضولي و ساير قلمداران عرصه شعر و ادب و عرفان مطالعات بسیار داشته و علوم بيان و كلام ، عروض و بديع و قافيه ، فلسفه و منطق و النهايه را به خوبي فرا گرفته است . ميگويند مرحوم بيضاء به دليل احاطه به علوم اسلامي و مسائل فقهي ، گاهي اوقات وكالت اشخاص را قبول و در دعاوي مطروحه در محاكم از حقوق موكلين خود دفاع ميكرده است.

· شغلش كلاه دوزي بود و در راسته بازار اردبيل – آنجا كه بازار كلاه دوزان فعلي قرار دارد دكان داشت . (اين دكان در جريان خيابان كشي از بين رفته است )

در كنار اين كار ، گاه گداري به تجارت پوست بره مي پرداخت . از شهرهاي بخارا ، باكو ، تهران ، زنجان و شايد از عراق و شام پوست بره خريداري كرده ، در آذربايجان به فروش مي رسانيد و از اين طريق امرار معاش مي كرد .

اشعارش غالبا به زبان تركی و در مدح و مراثی اولیای دین و خاندان امامت شیعیان است در گفته هایش ذوق عرفانی به چشم می خورد مجموعه اشعار وی تدوین نگردیده و بگفته یكی از نوادگانش خود بیضا در ایام بیماری مشرف به موتش سروده هایش را كه با مركب نوشته بوده است در ظرف آبی ریخته و شسته است با اینحال جسته گریخته از اشعار او در جنگها و یادداشتهای دیگران باقی مانده است . وی سرانجام 1301 شمسي در زادگاهش اردبيل در سن 75 سالگي دعوت حق را لبيك گفت ، جسمش در شهيدگاه بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي ( آرامگاه شهداي جنگ چالدران ) به خاك سپرده شد

دیوان شعر استاد با نام ( کلام بیضای اردبیلی ) در 510 صفحه از سوی تنی چند از علاقمندانش گرد آوری و با همت هیأت اردبیل شناسی و صندوق قرض الحسنه مهدیه با یک پیشگفتار و سه مقدمه در خرداد سال 74 چاپ و منتشر گردید

دوبیت زیر نمونه ای از اشعار تركی است.

قضا كاتبلری دنیا او ین غمخانه یاز مشلار

فراغت ایسته سه هر كس اونی دیوانه یازمشلار

خلیله حكم اولوندی تا كه اوغلون گسمه قربانی

بو قربانی ازل گوندن شه مردانه یاز مشلار

منابع

--------------------------------------

- سایت اینترنتی تبیان استان اردبیل

- وبلاگ مفاخر آذربایجان : 24 آبان 1394

- وبلاگ خانه شعر ترکی : 4 تیر 1391

برچسب‌ها: مشاهیر اردبیل, شاعران اردبیل, زادگان ۱۲۲۶ ه ش, درگذشتگان ۱۳۰۱ ه ش