|
مشاهیر ایران و اسلام
|
||
میرزا خضر علی تونی متخلص به " خضر " از شاعران قرن سیزدهم هجری است.
*
منابع
--------------------------------------
- تذکره انجمن خاقان ص
- سفینه المحمود ج ص
- فرهنگ سخنوران ص ۱۹۲.
-
زندگینامه :
نثاری تونی از شاعران قرن دهم هجری است. اهل تون در خراسان بود و در گناباد زندگی می کرد و در سرودن غزل و مثنوی مهارت داشت و سرانجام در سال ۹۶۸ ه. ق. درگذشت . سام میرزا درباره او گفته است :
" به وفور فضیلت محلی ست و شعر او از خبائث و معایب معرا. به سرعت فهم و حدت طبع موصوف و به حسن خلق و کثرت تواضع معروف است. در شعر و انشا و معما بی بدیل عالم است و از جمله نتایج طبع وقاد او کتاب " سرو و تذرو " است که در بحر " شاه و درویش " گفته و قصاید و غزلیات او اکثر مقبول و مرغوبیت ."
تقی الدین اوحدی نیز درباره او او می نویسد :
" از شعرای مقرّر مشهّر زمان بود، به فضیلت و کمال موصوف و به اخلاق حمیده معروف. گویند در ریاضیات ( ریاضات ؟) زحمت زیاد کشیده بود. "
کتاب ها:
۱. دیوان نثاری تونی ، تصحیح محمدباقر یاحقی به کوشش محمدجعفر یاحقی؛ تهران : کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی : ۱۳۹۶.
۲. مثنوی سرو و تذرو
نمونه شعر :
دل شبی چنگ در آن سلسله پر خم زد
باد صبح آمد و آن سلسله را بر هم زد
*
ترک من مست می ناز است ، هشیارش مکن
فتنه ای یک لحظه در خواست بیدار مکن
*
ای دل غمگین به تنگ از خانه من آمدی
عاقبت خون گشتی و از خانه روشن آمدی
*
به حال خویش ندانم که را گذاشت غمت
کدام خانه که آنجا سری نداشت غمت
غم تو تا به دلم طرح دوستی انداخت
به هر که دوستی ای داشت واگذاشت غمت
*
دو بیت درباره درازی شب از مثنوی سرو و تذرو:
انجم او نموده گاه به گاه
چون سفیدی میان مشق سیاه
هر چه غیر از تو نام روز بر اوست
گر چه روز قیامت است نکوست
*
منابع
----------------------------------
- سلم السماوات ص ۳۳۴.
- تذکره تحفه سامی صص ۲۲۱و ۲۲۲.
- هفت اقلیم ج ۳ صص ۲۴۲ و ۲۴۳.
مجمع الخواص صص ۱۵۵ - ۱۶۰.
- تذکره عرفات العاشقین ج۶ صص ۳۹۳۷ و ۳۹۳۸.
- تذکره روز روشن ص ۸۰۳.
- تذکره نصرآبادی ( تصحیح وحید دستگردی ) ص ۵۲۲.
- گلزار جاویدان ج۳ ص ۱۶۰۶.
- الذریعه ج ۹ ص ۱۱۷۰.
- فرهنگ سخنوران ص ۹۲۰.
- تاریخ ادبیات در ایران ج ۵ ص ۶۲۶.
- تاریخ نظم و نثر ص ۵۰۸.
- لغت نامه دهخدا ج۱۴ ص ۲۲۳۳۸.
- اثرآفرینان ج ۶ ص ۲۱.
|
|