دکتر یوسف ثبوتی

دكتر يوسف ثبوتي فیزیکدان ، ستاره شناس ، محقق برجسته و استاد دانشگاه ، در اول شهريور ماه 1311 ه. ش. در خانواده‌اي فرهنگي در شهر زنجان به دنيا آمد.

وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي در زادگاهش، در سال 1329 به طور همزمان در دو رشتة‌ كشاورزي و فيزيك دانشگاه تهران پذيرفته شد كه به دليل علاقة‌ وافر به فيزيك، اين رشته را براي ادامة تحصيل انتخاب كرد. پس از پايان تحصيلاتش در آزمون نقشه‌برداري قبول شد و به صورت رايگان به ياري دكتر حسين كشي افشار شتافت. پس از چندي با معرفي ايشان، وارد دانشگاه تورنتو (كانادا) شد و موفق به اخذ درجة‌ كارشناسي ارشد از آن دانشگاه گرديد. دكتر ثبوتي پس از آن به دانشگاه شيكاگو راه يافت و به تحصيل اختر فيزيك نزد استادان صاحب‌نامي هم‌چون سوبر امانيان، چاندراسكار، وچمبرلن پرداخت. او در سال 1342 مدرك دكتراي تخصصي خود را در اين رشته دريافت كرد و براي تدريس با سمت استادياري، رهسپار دانشگاه نيوكاسل انگلستان شد. دكتر ثبوتي پس از مدتي به ايران بازگشت و چندي بعد با سمت دانشياري در دانشگاه شيراز به كار مشغول شد. فعاليت وي در دانشگاه شيراز سرآغاز تحولات جديدي در دستگاه آموزش عالي ايران بود. نظام ترمي- واحدي كنوني از دستاوردهاي دكتر ثبوتي براي نظام آموزشي كشور است.

دكتر ثبوتي در سال 1348 در يك فرصت مطالعاتي به دانشگاه پنسيلوانيا رفت و ضمن تحقيقات به تدريس در آن دانشگاه پرداخت. وي پس از مدتي به ايران بازگشت و علاوه بر تدريس در دانشگاه صنعتي شريف، در سال 1351 طرح تأسيس رصدخانة ابوريحان بيروني شيراز را ارائه داد. اين رصدخانه كه در سال 1356 افتتاح شد، بزگترين رصدخانة فعال ايران است.

استاد پس از آن، دورة دكتري نجوم را در دانشگاه بنيان گذاشت و زمينة تحصيلات تكميلي براي‌ علاقه‌مندان اختر فيزيك را در دانشگاه شيراز فراهم كرد. وي همچنين با پيگيري‌هاي فراوان، مركز تحصيلات تكميلي در علوم پاية‌ زنجان را در سال 1370 تأسيس كرد. دكتر ثبوتي در ايجاد انجمن نجوم ايران در سال 1375 كه با تلاش چند اخترشناس حرفه‌اي ايران محقق شد نيز، نقش مهمي برعهده داشته است..

از استاد ثبوتي بيش از 50 مقالة‌ پژوهشي در مجلات علمي بين‌المللي منتشر شده است. اين پژوهشگر خستگي‌ناپذير در عرصة‌ فيزيك و نجوم، علاوه بر دريافت عنوان نويسندة كتاب سال جمهوري اسلامي و مدال پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، در سال 2000 ميلادي به دليل فعاليت‌هاي مستمر علمي به دريافت مدال ويژة آكادمي علوم جهان سوم نائل شده است.

منابع

-------------------------------------------------

- سایت اینترنتی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران : آرشیو ملی

برچسب‌ها: مشاهیر زنجان, مشاهیر تهران, مشاهیر نجوم تهران, زادگان ۱۳۱۱ ه ش