|
مشاهیر ایران و اسلام
|
||
زندگینامه:
مهربان خانی نرسی آبادی متخلص به " خانی " از شاعران معاصر است. جد مادری او استاد بهرام بود که درمکتبخانه تدریس میکرد و شعر هم میسرود. خانی سال ۱۲۹۰ ه. ش. در یزد زاده شد. وی به تشویق پدرش اردشیرخان، “شاهنامه” ، “گلستان” ، “بوستان” و “دیوان” حافظ را خواند و به شعر علاقه پیدا کرد. در ده سالگی به دستور پدر به هند رفت و چند سال به تحصیل زبان انگلیسی پرداخت. به ایران بازگشت و در سمت دبیری خدمت کرد. سپس در بانک ملی مشغول بهکار شد و به تهران کوچ کرد. وی پیرو آیین زرتشت بود. کاظم شیبانی و آقاسید محمدهاشمی مدیر روزنامهی رسمی کشور از مشوقان وی در شاعری بودند. هنگام اقامت در یزد عضو انجمن شاعران یزد بود. خانی سههزار بیت شعر سروده است.
وی در ۱۲ آذر ۱۳۷۵ ه. ش. درگذشت.
*
منابع
------------------------------------------
-
- فرهنگ سخنوران ص
- اثرآفرینان ج ص
- فرهنگ شاعران و نویسندگان معاصر سخن ص ۱۹۸.
زندگینامه:
میرزا علی خان خاموش یزدی حائری طویریجی نجفی از شاعران اوایل قرن چهاردهم هجری قمری است. .در حدود ۱۲۷۰ ه. ش به نجف رفت و حدود چهل سال عضو قونسولگری ایران در نجف بود. و سرانجام در آن شهر درگذشت.
. او را سه دیوان درباره ٔ مدح ائمه میباشد و شامل غزلیات و رباعیات است و به بیست هزار بیت میرسد. خلافت نامه ٔ امام حسن و خلافت نامه ٔ حیدری از آن اوست.
کتاب ها :
" خلافت نامه حیدری " چهل و پنج هزار بیت است که روی دادهای دوران خلافت حضرت علی علیه السلام را تا شهادت آن حضرت در بر میگیرد.
۲. «خلافت نامه امام حسن علیه السلام »
۳. «شهنشاه نامه حسینی»
۴. «مختارنامه»
نمونه شعر
*
منابع
---------------------------------------------
- الذریعه ج ۹ ص ۲۸۵.
- فرهنگ سخنوران ص
- لغت نامه دهخدا ج ص
زندگینامه:
حاجی میرزا محمد علی یزدی متخلص به " خزانی " از شعرا و علمای یزد در قرن سیزدهم هجری است.
وی از علمای صاحب فضل و ادب بود و در یزد امامت نماز جماعت را بر عهده داشت و علوم دینی را تدریس می کرد و گاهی نیز شعر می سرود. پسرش میرزا ابوالقاسم متخلص به " بهار " نیز از شاعران ماهر یزد است .
نمونه شعر:
کس دیده که مهر و مه بر آید توام
از یک افق و نور دهد بر عالم
جز مهر نبی و ماه رخسار نبی
کز روز ازل جلوه گر آید با هم
*
منابع
----------------------------------------------
- تذکره حدیقه الشعراء ج ۱ ص ۵۶۴.
- فرهنگ سخنوران ص ۱۹۰.
- اثر آفرینان ج ۲ ص ۳۲۶.
عبدالمجید مشهدی متخلص به " خُرّم " مشهدی ، از شاعران هنرمند قرن سیزدهم هجری است.
گویا زادگاهش شهر مشهد است. از مشهد به یزد رفت و در آنجا به تحصیل علوم پرداخت و در مدت زمان كوتاهى از علوم متداول فارغ التحصیل شد. به نوشته میرزا هلاکو قاجار وی در تذهیب هنرمندی ماهر بوده و بدان پیشه روزگار می گذرانده است. برخی تذکره نویسان نامش را عبدالحمید نوشته اند که درست نیست.
نمونه شعر :
ز کوی یار سفر می کنم ولی به ندامت
چرا که جان ز کفش می رم برون به سلامت
*
نگرفته آتش از چه پر مرغ نامه بر
گویا نبسته نامه ی ما را به پر هنوز
*
نه با جاهش جهان گردد مقابل
نه با قدرش فلك گردد برابر
بود جاه این همه سبحان ذی الملك
بود قدر این همه اللَّه اكبر
*
منابع
---------------------------------------------
- گنج شایگان ، چاپ سنگی ، ص ۱۷۱ - ۱۷۴.
- تذکره انجمن خاقان ص ۵۰۱.
- سفینه المحمود ج ۲ ص ۶۱۵.
- مصطبه خراب ص ۵۱.
- تذکره مجمع الفصحاء ج ۴ ص ۲۴۷ و ۲۴۸.
- تذکره حدیقه الشعراء ج ۱ ص ۵۶۳ و ۵۶۴.
- تذکره شبستان ص ۱۰۲.
- الذریعه ج ۹ ص ۲۹۲.
- فرهنگ سخنوران ص ۱۸۸.
- اثر آفرینان ج ۲ ص ۳۲۵.
زندگینامه:
محمد باقر اردکانی یزدی متخلص به " غبار " از شاعران قرن سیزدهم هجری است. اصلش از اردكان بود. در یزد به تحصیل پرداخت. به هوش و ذكاوت در میان طلاب معروف بود. گاهى هم شعرى مىگفت.
نمونه شعر :
فریاد كه در مرحله ى عشق تو اى دوست
هر كس كه شد او پیشقدم باز پس افتاد
*
منابع
------------------------------------
- تذکره حدیقه الشعرا ج ۲ ص ۱۲۶۰.
- فرهنگ سخنوران ص ۴۱۶.
- اثر آفرینان ج ص

زندگینامه
عبدالله یاسایی مهرجردی معروف به " صدرالادباء یزدی " فرزند حاج میرزا محمد علی یزدی، شاعر، فقیه، نماینده مجلس و قاضی در سال 1311 هـ.ق در روستای مهرجرد یزد متولد شد. در فقه و اصول و حکمت و ادبیات عرب مجتهدی مسلم و در شعر فارسی استادی کم مانند بود به زبانهای عربی، فارسی و فرانسه مسلط بود. یاسایی علوم قدیمه را در مدرسه خان یزد و سپس در مدرسه چهار باغ اصفهان فرا گرفت و آن گاه به خدمت دولت در آمد از جمله مشاغل او مدیریت مدرسه ناظمیه دامغان بود. در سال 1296 به خدمت دادگستری درآمد و مدتها ریاست عدلیه سمنان، دامغان، شاهرود، نیشابورو سبزوار را بر عهده داشت و سپس از سوی مردم دامغان و سمنان در دوره های پنجم و ششم و هفتم به مجلس فرستاده شد در جریان خلع قاجاریه با نطق و بیان گیرای خود پاسخگوی مخالفان طرح بود. یاسایی ریاست کل تجارت و ریاست شرکت هواپیمایی را نیز در کارنامه خدمات خود دارد. او سرانجام در معامله قند و برنج بین ایران و شوروی مغضوب رضاشاه قرار گرفت و در تهران درگذشت.
او در نظم و نثر عربی و فارسی مهارتی به سزا داشت. یاسائی در روز 9 فروردین 1322 ه. ش. درگذشت.
نمونه شعر
با هر که ما ز راه وفا دست داده ایم
از دست بی وفائیش از پا فتاده ایم
زلفین تو به بردن دل عهد بسته اند
ما زان میان به خال لبت دل نهاده ایم
منابع
------------------------------------------------------
- پژوهشگران معاصر ایران ج 8 ص 210
- تذکره شعرای یزد ص 356
فسونی یزدی از شاعران قرن دهم هجری است.او بیشتر عمر خود را بیرون از یزد گذراندو به بسیاری از سرزمین ها سفر کرد و مدت زیادی در هند به سر برد.بسیار شیرین سخن و نیکو گفتار بودو نزد حکام هند محترم بود . عاقبت برای تجارت به ایران آمد و به شهرهای مختلف سفر کرد. سال درگذشت او به دست نیامد ولی تا سال 981 ه. ق. زنده بود.
این شعر از اوست :
خون در جگر از شوق و نگاهی نتوان کرد
صد شعله نهان در دل و آهی نتوان کرد
زان وصل چه خیزد که ز بد خویی معشوق
حرفی نتوان گفت و نگاهی نتوان کرد
منابع
--------------------------------------------
- خلاصه الاشعار ( بخش یزد و کرمان و نواحی آن ) ص 138
ملا زین العابدین یزدی متخلص به عزلتی از شاعران و سخن پردازان قرن یازدهم هجری در یزد است. وی از اهالی محله سلغر آباد بود و در سرودن شعر به ویژه غزل طبع روان و ذوقی وافر داشت.و از فضل و ادب با بهره بود و خط نستعلیق را هم خوش می نوشت و نزد عوام و خواص محترم و محبوب بود و در آن روزگار دیوان اشعارش در میان اهل ادب شهرت و رواج زیادی داشت.عزلتی در اواخر سلطنت شاه صفی از دنیا رفت.این بیت از اوست :
در آب دیده غریقم وگرنه آتش دل
دهد به نیم نفس خاک هستیم بر باد
منابع
--------------------------------------------------------
- تذکره شبستان ص 497
- الذریعه ، ج 9 ص 717
احمد ناخدای یزدی از شاعران و سخنوران قرن یازدهم هجری است. از تاجران یزد بود و برای تجارت راهی هند شد و چون در کار تجارت ورشکست شد به شاعری پرداخت و مورد التفات امیر غیاث الدین فرمانروای بندر سورت قرار گرفت و به نوائی رسید و عزیمت سفر حج کرد و چون به مکه رسید در سال 1083 ه. ق. در آنجا درگذشت .
این شعر از اوست:
در دعوی ما چو غیر حق قاضی نیست
مستقبل حال ما کم از ماضی نیست
در چنگ قضا اگر فتد جا دارد
هر کس که به داده ٔ خدا راضی نیست
منابع
---------------------------------------------------------
- ریحانه الادب ج6 ص 90
- الذریعه ج9 ص 1147
|
|